Nieuws

Actieplannen bij COPD

Gepubliceerd
30 mei 2012
De titel van het artikel van Trappenburg wekt de suggestie dat actieplannen bij COPD werken en dat ze vanaf nu geïmplementeerd moeten worden in de huisartsenpraktijk.1 Enige nuancering is op zijn plaats. De meeste COPD-patiënten worden behandeld in de eerste lijn en hebben een milde tot matige luchtwegobstructie. Bij deze groep komen frequent matige exacerbaties (doktersbezoek + prednisonkuur) beperkt voor; het aandeel patiënten dat 2 of meer exacerbaties per jaar doormaakt is minder dan 20%.234 De praktijk van alledag bevestigt dit lage getal. In een onderzoek verricht bij een eerstelijnszorgprogramma bij COPD-deelnemers werden gemiddeld 0,36 exacerbaties per persoon per jaar geregistreerd.5 Het negatieve effect op de longfunctie is bij milde en matige COPD zeer beperkt (FEV1-verlies bedraagt slechts 2-7 ml per exacerbatie).67 Wel geeft een exacerbatie een vermindering van de kwaliteit van leven met name door toename van hoesten en kortademigheid, de klachten waarvoor de patiënt komt.8 Een recent onderzoek laat zien dat bij matig tot ernstige COPD (FEV1 gemiddeld 40,5%) patiënten trained to detect and treat exacerbations promptly, with ongoing support for 12 months het inzetten van een actieplan geen effect had op de frequentie van ziekenhuisopnames voor een exacerbatie.8 De onderzoeken van Trappenburg en Bisschof laten zien dat de frequentie van exacerbaties niet daalt door het toepassen van actieplannen, wel de ernst en duur door tijdige behandeling.19 In het onderzoek van Trappenburg betreft dit patiënten die gemiddeld al behoorlijk waren beperkt (CCQ-totaalscore 2,6). Het onderzoek van Bisschof laat zien dat er in 40,1% adherentie is aan het actieplan. Een passender huisartsgeneeskundig advies lijkt op zijn plaats: bij frequente exacerbeerders (
Ivo Smeele, Jean Muris,
kaderhuisartsen astma/COPD

Literatuur

  • 1.Trappenburg JC, Monninkhof EM, Bourbeau J, Troosters T, Schrijvers AJ, Verheij TJ, et al. COPD: individuele actieplannen werken! Huisarts Wet 2012;55:106-10.
  • 2.Schermer T, Chavannes N, Dekhuijzen R, Wouters E, Muris J, Akkermans R, et al. Fluticasone and N-acetylcysteine in primary care patients with COPD or chronic bronchitis. Respir Med 2009;103:542-51.
  • 3.Chavannes N, Schermer T, Wouters E, Folgering H, Akkermans R, Metsemakers J, et al. Demographic and clinical determinants of response to N-acetylcysteine versus flutica-sone in mild to moderate COPD in primary care: the COOPT Study. Eur Respir J 2005; 26 (S49):1356.
  • 4.Hurst JR, Vestbo J, Anzueto A, Locantore N, Müllerova H, Tal-Singer R, et al. Susceptibility to exacerbation in chronic obstructive pulmon-ary disease. N Engl J Med 2010;363:1128-38.
  • 5.Smeele IJM, Meulepas M, Meulemans C, Reus I, Klomp MF. Eerste ervaringen met COPD-ketenzorg. Huisarts Wet 2012;55;194-8.
  • 6.Kanner RE, Anthonisen NR, Connett JE. Lung Health Study Research Group. Lower respiratory illnesses promote FEV(1) decline in current smokers but not ex-smokers with mild chronic obstructive pulmonary disease: results from the lung health study. Am J Respir Crit Care Med 2001;164:358-64.
  • 7.Vestbo J, Edwards LD, Scanlon PD, Yates JC, Agusti A, Bakke P, et al. ECLIPSE Investigators. Changes in forced expiratory volume in 1 second over time in COPD. N Engl J Med 2011 Sep 29;365:1184-92. Epub 2011 Sep 26.
  • 8.Bucknall CE, Miller G, Lloyd SM, Cleland J,
    McCluskey S, Cotton M, et al. Glasgow supported self-management trial (GSuST) for patients with moderate to severe COPD: randomized controlled trial. BMJ 2012;344:e1060.
  • 9.Bischoff EW, Hamd DH, Sedeno M, Benedetti A, Schermer TR, Bernard S, et al. Effects of written action plan adherence on COPD exacerbation recovery. Thorax 2011;66:26-31.

Reacties

Er zijn nog geen reacties.

Verder lezen