Spoedzorg

Hoe gaan wij nu en in de toekomst om met spoed? Blijft spoed onderdeel van het huisartsenvak? In dit dossier aandacht voor spoedzorgorganisatie (kleinschalig of steeds grootschaliger), werkdruk (wordt de toename alleen ‘beleefd’ of is deze reëel?) en triage. Maar ook: aandacht voor VIM-meldingen en calamiteiten in de spoedzorg en wat we daarvan kunnen leren, en medisch-inhoudelijke veranderingen: het gebruik van POCT-testen, apps voor spoedzorg en andere innovaties.

Gemist acuut coronair syndroom bij triage op de huisartsenpost

Wetenschap

In dit geblindeerde case-controlonderzoek lieten we 15 triagegesprekken op een HAP waarin een acuut coronair syndroom werd gemist en 120 vergelijkbare triagegesprekken zonder catastrofale afloop beoordelen door een panel van ervaren huisartsen, onafhankelijk van elkaar en geblindeerd voor de uitkomst. De interbeoordelaarsbetrouwbaarheid binnen het panel was laag en de gevonden verschillen tussen cases en controls zijn niet heel uitgesproken. Toch pleiten wij ervoor om calamiteiten niet alleen individueel te analyseren, maar ze ook in grotere aantallen te vergelijken met een controleconditie. Om te leren van calamiteiten zou niet alleen de fatale afloop uitgangspunt moeten zijn. Het is ook belangrijk om rekening te houden met de dagelijkse praktijk, zodat eventuele verbetermaatregelen daarbij aansluiten.
Telefonische triage bij acute thoracale klachten

Wetenschap

Sinds 2011 gebruiken veel huisartsenposten de Nederlandse Triage Standaard (NTS) als beslishulp voor telefonische triage. Doordat het verhaal van de patiënt vaak niet in de starre structuur van de NTS te passen is, merken triagisten dat de NTS hun besluitvorming niet altijd optimaal ondersteunt. Willen we de triage verbeteren, dan zullen we meer inzicht moeten krijgen in het redeneren van triagisten en de manier waarop ze de NTS gebruiken.
Sneller een ambulance bij thoracale klachten ’s nachts

Wetenschap

’s Ochtends vroeg is de kans op een acuut coronair syndroom (ACS) het hoogst. Dat gegeven is bruikbaar voor telefonische triage op de huisartsenpost (HAP). Patiënten die tussen 00:00 en 09:00 uur de HAP bellen met acute thoracale klachten hebben een bijna 2 keer zo hoge kans op een ACS als mensen die op andere tijdstippen bellen. Dat geldt vooral voor mannen. Overweeg daarom om bij mensen die ’s nachts bellen met acute thoracale klachten laagdrempelig een ambulance te sturen.
Herziene NHG-Behandelrichtlijn Geneesmiddelen en zuurstof in spoedeisende situaties

Richtlijn

De NHG-Behandelrichtlijn Geneesmiddelen en zuurstof in spoedeisende situaties is volledig herzien. De behandelrichtlijn geeft aanbevelingen over medicatie die de huisarts actief toedient in spoedeisende situaties, vaak in afwachting van een ambulance.
Een alternatief voor de Glasgow Coma Scale

Wetenschap

In acute situaties gebruiken huisartsen vaak de ABCDE-systematiek die ontwikkeld is in het kader van Advanced Trauma Life Support (ATLS). Bij onderdeel D (disabilities) hoort, na ademhaling, luchtweg en circulatie, een beoordeling van het bewustzijn. Om te voorkomen dat daarbij al te subjectieve termen worden gebruikt, gebruikt men daarbij meestal de Glasgow Coma Scale (GCS). Veel huisartsen vinden deze schaal lastig en ingewikkeld in het gebruik. Omdat acute situaties in de huisartsenpraktijk niet zo vaak voorkomen, bouwen ze te weinig routine op en dat vergroot de kans op fouten. Op ambulances en op afdelingen Spoedeisende Hulp gebruikt men de snellere en simpelere AVPU-score. Deze schaal kan voor huisartsen in acute situaties een passend alternatief zijn voor de GCS.
Steeds meer nurse practitioners op de HAP

Nieuws

Om de toenemende zorgvraag op te vangen, maken huisartsenposten steeds vaker gebruik van nurse practitioners (NP’s). Wanneer NP’s huisartsen vervangen, neemt het aantal consulten per uur af en nemen de wachttijden en het aantal verwijzingen naar de SEH toe. Dat blijkt uit twee recente onderzoeken. Daarnaast hebben de volgende punten invloed op de samenwerking: duidelijkheid over de rol van de NP, gebruikmaken van elkaars bekwaamheid, communicatie en vertrouwen.
Uitsluiten van een myocardinfarct buiten het ziekenhuis

Nieuws

De aangepaste HEART-score kan ook buiten het ziekenhuis veilig een myocardinfarct uitsluiten bij patiënten met pijn op de borst zonder ST-elevatie. De HEART-score, die tot nu toe alleen wordt gebruikt op de spoedeisende hulp, is uitgebreid met een hoogsensitieve-troponine-T-meting (hs-cTnT). Deze is echter nog niet beschikbaar voor de huisartsenpraktijk.
Veilig uitsluiten van appendicitis bij kinderen

Nieuws

Appendicitis is een veelvoorkomend chirurgisch spoedgeval bij kinderen, maar het is niet altijd duidelijk of een kind appendicitis heeft of iets anders. De mAS (gemodificeerde Alvaradoscore) lijkt een bruikbaar screeningsinstrument om ook zonder bloedonderzoek veilig appendicitis uit te sluiten. De uitkomsten van dit Canadese onderzoek zijn veelbelovend, maar nog niet gevalideerd in de eerste lijn.
Niet-westerse migranten op de HAP

Nieuws

Het Nederlandse zorgsysteem is anders dan in andere landen en het is dan ook niet zo gek dat migranten anders gebruikmaken van de zorg. Zo is bekend dat migranten vaker naar de huisartsenpost gaan. Uit onderzoek blijkt dat niet-westerse migranten bij hun bezoek aan de huisartsenpost meer actieve handelingen verwachten en dat zij meer moeite hebben om hun eigen huisarts te bereiken.
De systematische benadering van medische spoedsituaties

Nieuws

Snellere herkenning en behandeling van medische spoedsituaties leidt tot een betere uitkomst voor de patiënt. Twee Groningse internisten acute geneeskunde zetten de belangrijkste punten van de spoedzorg in dit boek nog eens op een rij.
Expertgroep Spoedzorg

NHG Forum

Expertgroepen bestaan uit kaderhuisartsen in bijvoorbeeld diabetes, het bewegingsapparaat of beleid & organisatie. Ze zijn niet alleen vraagbaak voor huisartsen, maar jagen ook projecten aan. Daadkracht hoort bij kaderhuisartsen: twee huisartsen richtten hun expertgroep op nog voordat ze zelf kaderhuisarts waren.
Hoe schaarste tot innovatie leidt

Wetenschap

In het artikel 'Toegang tot röntgendiagnostiek op de huisartsenpost' (H&W 6, 2018) beschrijft Rutten de voordelen van toegang tot röntgendiagnostiek op de huisartsenpost (HAP). HAP’s die toegang hadden tot röntgendiagnostiek, verwezen 40% van de patiënten met een mogelijke fractuur naar de SEH; voor HAP’s zonder die toegang was dat 100%. Prachtige resultaten. Maar wat doe je als radiologie of een radioloog niet op elk uur van de dag beschikbaar is? In Zeeuws-Vlaanderen beoordeelt de dienstdoende huisarts zelf de foto’s.