Wetenschap

Acupunctuur bij migraine?

Gepubliceerd
10 juli 2006

Vraagstelling

Wat is de waarde van acupunctuur bij de preventie van migraineaanvallen?

Betekenis voor huisarts en patiënt

Een bètablokker is volgens de NHG-Standaard Hoofdpijn de eerste keus als preventieve behandeling bij patiënten met frequente migraineaanvallen. Volgens deze trial zouden traditionele acupunctuur en medicamenteuze behandeling even effectief zijn om migraineaanvallen te voorkomen en vergelijkbare bijwerkingen hebben. Hoe acupunctuur ervoor zorgt dat het aantal migrainedagen afneemt, is onduidelijk. Gezien de onmogelijkheid om een vergelijkend onderzoek tussen medicatie en acupunctuur te blinderen en gezien het opvallend positieve effect van placebo-acupunctuur is een grote invloed van het placebo-effect niet uit te sluiten. Omdat alleen het uiteindelijke resultaat van een behandeling telt voor de individuele patiënt, zou de huisarts acupunctuur kunnen overwegen bij bijvoorbeeld contra-indicaties en onacceptabele bijwerkingen van de standaardbehandeling.

Korte beschrijving

Inleiding Bij patiënten met frequente migraineaanvallen is een preventieve behandeling geïndiceerd. In Duitsland is acupunctuur de meest voorgeschreven preventieve behandeling voor migraine, hoewel het wetenschappelijk bewijs ontbrak om de effectiviteit te onderbouwen. In deze trial werd bij patiënten met frequente migraineaanvallen het effect van acupunctuur volgens de traditionele Chinese regels vergeleken met ‘placebo-acupunctuur’ en medicamenteuze behandeling. Patiëntenpopulatie Dit is een onderzoek met 960 poliklinische patiënten, tussen 16 en 65 jaar oud. De belangrijkste inclusiecriteria waren: 2 tot 6 migraineaanvallen in 4 weken, migraine gediagnosticeerd voor het 50ste levensjaar en minstens 26 weken voor aanvang van dit onderzoek bekend met migraine conform de IHS-criteria. Onderzoeksopzet Het betreft een gerandomiseerde placebogecontroleerde trial. Patiënten werden ad random toegewezen aan traditionele acupunctuur (n=313), placebo-acupunctuur (n=339) of medicamenteuze behandeling (n=308). Patiënten wisten niet welke vorm van acupunctuur ze ondergingen. Behandeling met acupunctuur werd zoveel mogelijk gestandaardiseerd en werd beperkt tot behandeling met naalden gedurende 6 tot 9 weken. De onderzoekers vermeden bij het toepassen van placebo-acupunctuur de plaatsen op de huid waar traditionele acupunctuur zich op richt. Medicamenteuze profylactische behandeling vond plaats gedurende 26 weken volgens de vigerende Duitse richtlijnen. Volgens deze richtlijnen is behandeling met een bètablokker eerste keus, flunarizine tweede keus en valproïnezuur derde keus. Uitkomstmaat De primaire uitkomstmaat was het verschil in het aantal dagen met migraine voor en na behandeling: 4 weken vóór de randomisatie ten opzichte van week 23 tot en met 26 na randomisatie. Resultaten De onderzoekers screenden 1295 patiënten. Van hen voldeden er 960 aan de inclusiecriteria en zij konden worden ingedeeld in één van de drie behandelgroepen. Direct na randomisatie trokken 125 patiënten zich terug uit het onderzoek, van wie er 106 oorspronkelijk in de medicatiegroep waren ingedeeld. Van de 794 patiënten die uiteindelijk aan het onderzoek meededen (de intention-to-treatpopulatie), verliep bij 443 patiënten de toegewezen behandeling volledig volgens protocol (de per-protocolpopulatie). Het aantal migrainedagen was niet significant verschillend voor de verschillende groepen. In de traditionele acupunctuurgroep was dat 6,0 dagen, in de placebogroep 5,8 dagen en in de medicatiegroep 6,4 dagen (p=0,35). Bij intention-to-treatanalyse was er een afname van 2,3 migrainedagen (95%-BI 1,9-2,7) in de traditionele acupunctuurgroep, 1,5 dagen (95%-BI 1,1-2,0) in de placebogroep en 2,1 dagen (95%-BI 1,5-2,7) in de medicatiegroep. Deze afname was in alle groepen significant (pConclusie van de onderzoekers De onderzoekers concludeerden dat traditionele acupunctuur, placebo-acupunctuur en medicatie onderling vergelijkbaar zijn als preventieve behandeling van migraine. Bewijskracht Gerandomiseerd placebo-gecontroleerd dubbelblind onderzoek (1b).2 Marieke Salden en Arie Knuistingh Neven, LUMC

Reacties

Er zijn nog geen reacties.

Verder lezen