Antibioticaprofylaxe bij cornea-erosie geen must

De auteurs van de cochranereview vonden geen artikelen die antibiotica vergeleken met placebo of geen behandeling. Ze includeerden 2 RCT’s. In een Deense trial werd chlooramfenicol met fusidinezuur vergeleken (n = 153). In een Indiase trial chlooramfenicol/clotrimazol met chlooramfenicol/placebo (n = 374) bij patiënten met een cornea-erosie.  

Vergelijkbare genezing 

De Deense trial liet een vergelijkbare genezing zien van de cornea-erosie zonder tekenen van infectie na één dag (44,3% vs. 46,6%). In beide groepen werden bij één derde van de deelnemers milde bijwerkingen beschreven als jeuk en irritatie van het oog. 

De Indiase trial liet ook een vergelijkbare genezing zonder infectie in beide groepen zien (100% vs. 99%) na 3 dagen behandeling. In deze studie werd slechts bij 2% van de deelnemers milde irritatie gemeld. 

Wat de standaard zegt 

De NHG-Standaard Rood oog en oogtrauma adviseert om na een traumatische cornea-erosie eenmalig chlooramfenicolzalf 1% (of ofloxacineoogzalf 0,3% bij contactlensdragers) te geven. Dit is niet gebaseerd op wetenschappelijk bewijs, maar sluit aan bij het beleid van oogartsen. De standaard verwijst hierbij naar een onderzoek uit 1990 van lage kwaliteit waarbij geen verschil werd gevonden tussen antibiotica en placebo in genezing van een oppervlakkig cornealetsel.  

Preventief antibiotica? 

De oogartsen noemen als argument dat de mogelijke nadelen van eenmalig chlooramfenicol zeer klein zijn en opwegen tegen de (kleine) kans op infectie. In een prospectief onderzoek uit 1993 bij patiënten met een cornealaesie zonder antibioticatoediening kwam een infectie slechts bij 0,7% voor. 

Met deze gegevens lijkt de keuze om af te zien van preventief antibiotica ook te verdedigen. Voorwaarde is dat de patiënt goed geïnstrueerd wordt terug te komen bij alarmsymptomen, of als de klachten na 2 dagen niet zijn verdwenen. Zo kunnen we een mogelijke infectie alsnog vroegtijdig opsporen en behandelen.