Chronische nierschade (CNS) is een onafhankelijke risicofactor voor het krijgen van atriumfibrilleren (AF) en AF komt meer voor onder patiënten met CNS. Artsen schrijven warfarine vaak voor ter preventie van een cerebrovasculair accident (CVA). De risico’s op bloedingen maken monitoren noodzakelijk. De recent ontwikkelde DOAC’s zijn een alternatief voor warfarine, maar de werkzaamheid en veiligheid voor patiënten met zowel AF als CNS was nog onvoldoende onderbouwd.
Deze Cochrane-review bevat vijf RCT’s met 12.545 patiënten die AF en CNS hadden (eGFR 15 tot 60 mL/min/1,73 m², stadium 3 en 4). De deelnemers kregen DOAC’s of warfarine. De onderzoeksduur varieerde van 1,8 tot 2,8 jaar. De meeste deelnemers hadden een nierinsufficiëntiegraad 3 (12.155), een kleine subgroep graad 4 (390). Er was een tendens dat DOAC’s de incidentie van CVA en systemische embolie verminderden (RR 0,81; 95%-BI 0,65 tot 1,00) en het verschil in het voorkomen van grote bloedingen was niet significant vergeleken met warfarine (RR 0,79; BI 0,59 tot 1,04).
De auteurs concluderen dat DOAC’s en warfarine gelijkwaardig zijn in het voorkómen van CVA en embolieën, zonder toename van het risico op grote bloedingen bij patiënten met AF en CNS. Een grote beperking van het onderzoek is dat de resultaten voornamelijk zijn gebaseerd op patiënten met CNS graad 3. Het aantal patiënten met CNS graad 4 was beperkt en patiënten met graad 5 deden überhaupt niet aan de onderzoeken mee.
Geen belemmering
De geactualiseerde NHG-Standaard Atriumfibrilleren noemt cumarinederivaten en DOAC’s als gelijkwaardige behandeling. Daarbij maakte de werkgroep wel een voorbehoud dat terughoudendheid moest worden betracht bij oudere patiënten met CNS vanwege een toegenomen kans op grote bloedingen, met name gastro-intestinale bloedingen. Deze Cochrane-review gaat specifiek op dit onderwerp in en concludeert dat DOAC’s de incidentie van grote bloedingen, met name gastro-intestinale bloedingen, mogelijk verminderen in vergelijking met warfarine. De behandeling van bloedingen onder warfarine en DOAC’s is gelijk: het geven van stollingsfactoren. Daarom is er geen reden om van DOAC’s af te zien. De conclusie luidt dan ook dat er geen terughoudendheid nodig is bij het voorschrijven van DOAC’s aan patiënten met AF en CNS graad 3 of 4.
Literatuur
- 1.↲Kimachi M, Furukawa TA, Kimachi K, Goto Y, Fukuma S, Fukuhara S. . Cochrane Database Syst Rev 2017;11:CD011373. Direct oral anticoagulants versus warfarin for preventing stroke and systemic embolic events among atrial fibrillation patients with chronic kidney disease
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
