Bell-parese: prednisolon, aciclovir of een combinatie van beide?

Vraagstelling

In hoeverre bevordert de behandeling van een Bell-parese met prednisolon, aciclovir of een combinatie van beide het herstel?

Korte beschrijving

Inleiding De aangezichtsverlamming van Bell is een acute, idiopathische, unilaterale paralyse van de n. facialis. Deze zogenaamde Bell-parese maakt 75% van het totale aantal facialisverlammingen uit. De incidentie is geschat op zo’n 11 tot 40 personen per 100.000, meestal tussen de 30 en 45 jaar. De uitval treedt acuut op, maar kan in de dagen erna nog toenemen. Het grootste deel van de patiënten herstelt volledig na een doorgemaakte unilaterale facialisparalyse. Een kleinere groep (tot 30%) houdt klachten zoals een scheef gezicht, tranen tijdens het kauwen, synkinesieën rond de mondhoek tijdens het lachen of knipogen, psychologische problemen en pijn.1,2 De behandeling is tot op heden niet eenduidig. Prednisolon en aciclovir worden vaak voorgeschreven, afzonderlijk of in combinatie. Het bewijs voor de effectiviteit hiervan is echter zwak.1 Patiëntenpopulatie Vanaf juni 2004 tot en met juni 2006 selecteerden de onderzoekers alle patiënten van 16 jaar en ouder met een unilaterale facialisparese (of paralyse) zonder onderliggende oorzaak. Uiteindelijk sloten ze 551 patiënten in voor randomisatie. Hiervan zijn 55 patiënten vroegtijdig uit het onderzoek gestapt, waardoor er nog 496 patiënten overbleven voor het beoordelen van de eindresultaten. De man-vrouwverdeling was ongeveer gelijk. De gemiddelde leeftijd was 44,0 +/- 16,4 jaar. De ernst van de facialisparalyse bij de start van het onderzoek was matig tot ernstig. Interventie Alle geïncludeerde patiënten met een Bell-parese werden binnen 72 uur na het begin van de symptomen at random 10 dagen achtereen behandeld met prednisolon 2dd 25 mg, aciclovir 5dd 400 mg, prednisolon in combinatie met aciclovir of een placebo. Na 3-5 dagen, 3 maanden en (als er na 3 maanden nog geen volledig herstel was) na 9 maanden werden de patiënten wederom onderzocht. Primaire uitkomstmaat De primaire uitkomstmaat was het herstel van de aangezichtsfuncties, gescoord volgens de ‘House-Brackmann scale’. Resultaten Het percentage patiënten waarbij na 3 maanden herstel van de aangezichtsfuncties was opgetreden was 83,0% in de prednisolongroep, vergeleken met 63,6% van de patiënten die geen prednisolon hadden gekregen (OR 2,44; 95%-BI 1,55-3,84). Na 9 maanden waren deze percentages 94,4% (wel prednisolon) versus 81,6% (geen prednisolon) (OR 3,32; 95%-BI 1,72-6,44) In de aciclovirgroep was er bij 71,2% herstel opgetreden ten opzichte van 75,7% van de patiënten die geen aciclovir hadden gekregen (OR 0,86; 95%-BI 0,55-1,34). Na 9 maanden waren deze percentages 85,4% (wel aciclovir), versus 90,8% (geen aciclovir) (OR 0,61; 95%-BI 0,33-1,11). Van de patiënten die beide medicijnen hadden gekregen was na 3 maanden bij 79,7% herstel opgetreden (OR 1,73; 95%-BI 0,96-3,12); bij 92,7% na 9 maanden (OR 1,76; 95%-BI 0,74-4,16)Conclusie van de onderzoekers Bij patiënten met een Bell-parese verbetert een vroege behandeling met prednisolon de kans op compleet herstel na 3 en na 9 maanden. Er is geen bewijs aangetoond voor de meerwaarde van een behandeling met aciclovir alleen, dan wel in combinatie met prednisolon. Bewijskracht Dubbelblind, placebogecontroleerde, gerandomiseerde trial (1b).3

Chantal Timmermans en Arie Knuistingh Neven