BODE- of ADO-index bij eerstelijns prognosebepaling COPD

In 2004 werd de uit 4 items bestaande BODE-index (BMI, FEV₁, dyspneuscore en six minutes walking test (6MWT)) geïntroduceerd als prognostische index bij COPD. Puhan et al. vergeleken het door BODE voorspelde absolute risico op overlijden binnen drie jaar met de feiten, vastgesteld in twee verschillende COPD-cohorten (kalibratie). Het ene cohort, met ernstig COPD, was reeds jaren bekend bij de longarts. Het andere cohort had minder ernstig COPD en was gerekruteerd na een eerste ziekenhuisopname wegens exacerbatie (meer overeenkomend met COPD in de eerste lijn). De BODE-index leidde tot onderschatting van de kans op overlijden bij ernstig COPD (21,7% voorspeld versus 34,1% in werkelijkheid), en tot overschatting van de kans op overlijden bij minder ernstig COPD (16,7% versus 12,0%). In de herziene versie van de BODE-index kreeg de 6MWT een hogere waardering (maximaal 9 van 15 punten versus maximaal 3 van 12 punten bij de oude BODE). De nieuwe BODE-index deed het in beide cohorten beter dan de oude. De auteurs construeerden daarnaast een ‘ADO-score’ die uit drie items bestaat (leeftijd, dyspneu, FEV₁), zonder de 6MWT. Deze ADO-score bleek een ongeveer even betrouwbare voorspeller voor overlijden binnen drie jaar als de vernieuwde BODE-index, althans in het cohort met minder ernstig COPD. De ADO-score behoeft verdere kalibrering in andere cohorten en zal moeten worden aangevuld met andere voorspellers zoals (medicatie voor) hartvaatziekten of CRP. En wat dacht u van de transcutaan gemeten zuurstofsaturatie (SpO₂) als aanvullende test? Het artikel en de appendices staan bol van de onvermijdelijke statistiek. Dat verrast minder dan het feit dat de prognose van COPD vastgesteld zou kunnen worden zonder de 6MWT. Huisarts en praktijkondersteuner hebben alleen al op basis van leeftijd (age, A), MRC-dyspnoe score (D) en FEV₁ (obstructie, O) een zeker inzicht in de prognose van hun COPD-patiënt. De ADO-score laat zich in een handomdraai aanvullen met SpO₂ en gegevens over comorbiditeit en medicatie uit het EMD. (Ben Ponsioen)