Bijna een kwart (22%) van de vrouwen die 5 jaar lang jaarlijks een mammografie ondergingen en bij wie borstkanker werd ontdekt, was beter af geweest zonder deze screening. De overige 80% had niet langer geleefd als ze uitsluitend op basis van afwijkende bevindingen bij het lichamelijk onderzoek verder onderzocht en behandeld waren. Dit blijkt uit Canadees onderzoek dat mogelijk gevolgen heeft voor de borstkankerscreening in Nederland.
Anthony Miller et al. deden een follow-uponderzoek onder krap 90.000 Canadese vrouwen van 40 tot 60 jaar. Ze vergeleken de effecten van jaarlijkse mammografie gedurende 5 jaar met die van eenmalig lichamelijk onderzoek op de sterfte aan borstkanker over een periode van 25 jaar. In totaal werden in de mammografiegroep 666 vrouwen met borstkanker gediagnosticeerd, tegen 524 in de controlegroep. De 25-jaars overleving was gemiddeld 67% en verschilde niet significant tussen beide groepen. Ook vrouwen die zes of zeven jaar mammografisch werden gevolgd, hadden geen betere levensverwachting dan die in de controlegroep.
Tumoren < 20 mm gaven een betere 25-jaars overleving (77% ) dan grotere tumoren (55%). Naast het gebrek aan effectiviteit van de jaarlijkse mammografie constateren de onderzoekers dat 22% van de vrouwen, bij wie door screening een mammacarcinoom is ontdekt, slechts nadeel ondervond van de behandeling. De mate van overbehandeling is waarschijnlijk nog groter, omdat vrouwen met een intraductaal carcinoom niet zijn meegenomen in de berekening. Deze groep vormt altijd nog 25% van de gedetecteerde mammacarcinomen.
Door alle commentatoren wordt het onderzoek geprezen vanwege de goede opzet en uitvoering. De teleurstellende resultaten van screening zal onder ogen gezien moeten worden. Of de resultaten zonder meer extrapoleerbaar zijn naar de groep vrouwen tussen de 60 en de 75, is niet duidelijk maar lijkt evident. Tijd om eens goed na te denken en beter te luisteren naar de vele critici die al jaren hun scepsis over dit onderwerp laten horen.
Bèr Pleumeekers
Literatuur
- 1.Miller AB. Twenty five year follow-up for breast cancer incidence and mortality of the Canadian National Breast Screening Study: randomised screening trial. BMJ 2014;348:g366.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
