De onderzoekers hielden 6 groepsinterviews met zowel Turks-Nederlandse (n = 24) als Marokkaans-Nederlandse (n = 30) vrouwen. Zij includeerden eerste- en tweedegeneratiemigranten tussen de 30 en 60 jaar oud. De discussies werden thematisch geanalyseerd.
Bij beide groepen ontbrak er kennis over baarmoederhalskanker en het screeningsprogramma, inclusief de HPV-zelftests. De vrouwen gaven aan de beslissing zelf te nemen, maar noemden ook mensen die de keuze konden beïnvloeden, zoals de arts of hun partner. Als barrières voor screening noemden zij een matige beheersing van de Nederlandse taal, een mannelijke huisarts, religieuze opvattingen zoals fatalisme, en schaamte en taboe bij baarmoederhalskanker. Ook angst speelde een belangrijke rol. Wat betreft de zelftests achtte het merendeel van de vrouwen zich hiervoor niet capabel genoeg. Als bevorderende factoren voor screening noemden zij een korte proceduretijd en het besef dat het om een ernstige ziekte gaat. Ook de religieuze opvatting om zelf verantwoordelijk te zijn voor je gezondheid – en daarbij opties te gebruiken die God aanreikt – bleek een belangrijke motivator voor screening te zijn.
De onderzoekers concluderen dat deze vrouwen niet alleen feitelijke medische informatie meenemen in hun besluitvorming, maar vooral ook praktische, emotionele, culturele en religieuze aspecten. Het is dan ook goed als de huisarts deze punten in het gesprek integreert. Daarnaast kan een vrouwelijke arts of assistente die het uitstrijkje verricht drempelverlagend werken, evenals informatiefolders in het Turks of Arabisch.
Lees meer over het onderzoek Decision-making, barriers, and facilitators regarding cervical cancer screening participation among Turkish and Moroccan women in the Netherlands: a focus group study van N. Hamdiui, et al.
Literatuur
- Hamdiui N, et al. Decision-making, barriers, and facilitators regarding cervical cancer screening participation among Turkish and Moroccan women in the Netherlands: a focus group study. Ethn Health 2021;1-19. DOI: 10.1080/13557858.2020.1863921 [epub ahead of print].
Reacties (9)
Uitstekend dat Ria van Bodegom de aandacht vestigt op de cervixscreening en pleit voor een meer betrokken rol van de huisarts. Eerder schreef Rob van Kimmenaede ook een zinnige reactie in H&W met dezelfde strekking.
De Gezondheidsraad geeft aan dat de deelname aan het bevolkingsonderzoek (BVO) de afgelopen jaren gedaald is van 65% naar 56%. Zou dit te maken kunnen hebben met de beperktere rol van de huisarts bij de uitvoering van het BVO sinds 2017?
In het antwoord van het RIVM op de reactie van Ria van Bodegom lees ik over nieuwe materialen, video’s, folders in verschillende talen en webpagina’s die door de communicatieafdeling ontwikkeld worden.
Ik denk dat het persoonlijke contact met een nabije, vertrouwde hulpverlener (huisarts, assistente) een belangrijker effect op grotere deelname van vrouwen zal hebben, met daarbij uiteraard wel ondersteuning middels informatiemateriaal.
Ik mis dit inzicht in het antwoord van het RIVM. 20% van de vrouwen met een hrHPV-positieve test na zelf-afnametest laat daarna geen uitstrijkje maken bij de huisarts. De uitslag wordt echter niet gedeeld met de huisarts. Als deze uitslag bij de huisarts bekend zou zijn kan deze pro-actief de patient benaderen om het uitstrijkje te laten maken. Dit moet mogelijk zijn lijkt me, uitslagen van afwijkend onderzoek bij BVO borstkanker en darmkanker kunnen we ook ontvangen.
Ik zou graag zien dat het RIVM de huisarts meer betrekt in de cervixscreening omdat ik verwacht dat het opkomstpercentage daardoor zal stijgen.
Paul Weisscher, huisarts
Nieuwegein
- Login om te reageren
Een communicatieplan, waarin huisartsen en doktersassistenten hun kunsten mogen gaan vertonen, is een deel van de oplossing. Wat ik niet lees in de reactie van RIVM bij monde van Sandra van DIjk, is het probleem dat er vaker sprake is van laaggeletterdheid/analfabetisme in de Nederlandse èn in de eigen taal. Meer schriftelijk materiaal helpt dan niet zo.
Daarnaast heb ik nog nooit een verklaring gekregen waarom het oproepen is weggehaald bij de huisarts. Technisch probleem? moet oplosbaar zijn. Stuur ons maar de uitnodigingen en wij sturen ze, begeleid met info op eigen briefpapier, naar de vrouwen. Of eventueel stuurt de huisarts alleen de herinnering. Dat werkte perfect maar is over boord gegooid. Doodzonde.
- Login om te reageren
Reactie geplaatst namens Elle Langens, RIVM
Beste Ria van Bodegom,
Dank u voor uw reactie. We steken inderdaad niet alleen in op schriftelijke informatie. We hebben bijvoorbeeld de video’s in het Turks, Berbers en Marokkaans-Arabisch die ontwikkeld zijn in het kader van het Feminine-onderzoek, op onze website geplaatst. Daarnaast komt binnenkort de animatie die nu al in het Nederlands online staat, ook beschikbaar met voice-over en ondertiteling in het Engels, Turks, Marokkaans-Arabisch en Berbers (Tarifit).
Ook wordt de uitnodigingsbrief eenvoudiger, met in het Turks, Engels en Arabisch een verwijzing naar een webpagina met vertaalde informatie, waaronder beeld- en videomateriaal. Bij het ontwikkelen van voorlichtingsmaterialen worden pretests gehouden, o.a. via Pharos.
De reden dat het uitnodigen via de huisarts is afgeschaft is met name logistiek. Het gaat om 800.000 uitnodigingen, dus u kunt zich voorstellen dat dit een behoorlijke uitdaging is. Door de verzending, gebaseerd op de BRP, te automatiseren, zijn er veel voordelen. Bijvoorbeeld als iemand verhuisd, is dat direct zichtbaar. Huisartsen kozen er daarnaast vaak voor de brieven in bulk te verzenden, en daarmee was het aantal monsters minder evenredig verdeeld door het jaar. Door één systeem te gebruiken kunnen we nu bijsturen als de landelijke capaciteit daarom vraagt. Bijvoorbeeld na de COVID-pandemie konden we geleidelijk de achterstand inhalen, door wekelijks eerst 50%, toen 100% en inmiddels 120% van de brieven te versturen. Het is een enorme meerwaarde dat dat mogelijk is. We realiseren ons zeker ook de nadelen van dit systeem. Daarom denken we na over andere mogelijkheden specifieke groepen te bereiken én over mogelijkheden om de huisarts toch in te zetten voor het bevolkingsonderzoek.
- Login om te reageren
Ik ben er van overtuigd dat jullie enorm je best doen voor het beste resultaat. Een overweging is om in het proces ook met huisartsen in gesprek te gaan die de andere kant van de materie kennen.
- Login om te reageren
Reactie geplaatst namens Sandra van Dijk, RIVM
Het onderzoek van Nora Hamdiui geeft ons inzicht in de redenen waarom Turks- en Marokkaans-Nederlandse vrouwen minder goed bereikt worden met het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. In de werkgroep communicatie is meerdere keren gesproken over dit onderzoek. De resultaten worden meegenomen in een communicatieplan. De uitnodigingsfolder, uitslagfolder en zelfafnameset-instructie zijn ook in het Turks en Arabisch te vinden op www.rivm.nl/bevolkingsonderzoek-baarmoederhalskanker/informatiemateriaal. Nieuwe (ook vertaalde) materialen worden binnenkort toegevoegd, zoals een visuele samenvatting van de uitnodigingsbrief en specifiek vanuit dit onderzoek ontwikkelde filmpjes. Hoewel de huisartsen en doktersassistenten momenteel geen rol hebben in het uitnodigen van cliënten, hebben zij die wel in de voorlichting. Daarbij kunnen zij deze materialen gebruiken.
Sandra van Dijk,
Programmamanager bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
RIVM Centrum voor Bevolkingsonderzoek
- Login om te reageren
reactie geplaatst namens Klaartje Olde Loohuis, auteur van het nieuwsbericht
Dag Sandra van Dijk, dag RIVM
Wat positief om te horen dat de resultaten van dit onderzoek mee worden genomen in het beleid van het RIVM. Ik hoop dat hierbij ook de andere aspecten die uit dit onderzoek naar voren kwamen, niet alleen de (feitelijke) informatieve aspecten, zullen worden meegenomen. Ik ben benieuwd naar het resultaat!
Vriendelijke groet, Klaartje Olde Loohuis
- Login om te reageren
Reactie geplaatst namens Elle Langens, RIVM
Beste Klaartje Olde Loohuis,
Dank voor uw positieve reactie. Het verbreden van de toegankelijkheid van het bevolkingsonderzoek is een van de speerpunten van het programma, en we nemen zoveel mogelijk van de onderzoeksresultaten mee in onze aanpak.
- Login om te reageren
Het verbaast mij niet deze uitkomst. Ik ben benieuwd of bij de nieuwe werkwijze van de cervixscreening het aandeel van deelnemende vrouwen is verlaagd. We hebben in Utrecht jaren de kans gehad in praktijken met veel migrantenvrouwen om de vrouwen zelf op te roepen, op eigen briefpapier . Wij hebben daar op Kanaleneiland voor gekozen. We stuurden ook zelf de de herinneringsoproep. En daarna maakten we een pop-up bij de vrouwen die niet hadden deelgenomen, zodat we er gemakkelijk aan herinnerd werden bij spreekuurbezoek.
Destijds heb ik gevraagd aan onze regionale organisatie voor bevolkingsonderzoek of we door konden gaan met zelf oproepen toen de techniek van onderzoek wijzigde, zo'n 5 jaar geleden. Dat zou technisch onmogelijk zijn, we moesten maar gaan kijken wat het effect was. Ik ben eerlijk, ik heb het niet onderzocht. Maar de optie van meer personalized medicine om deze kwetsbare groep via de huisarts te benaderen werd daarmee weggegooid.
- Login om te reageren
Reactie geplaatst namens Klaartje Olde Loohuis, auteur van het nieuwsbericht
Dank voor uw reactie. Het klinkt inderdaad als een mooie strategie om meer persoonlijk deze groep vrouwen te benaderen. Jammer dat dit niet kon doorgaan toen het regionaal werd overgenomen. Wellicht helpen dit soort studies om een betere (persoonlijke) aanpak te ontwikkelen door de betrokken instanties.
- Login om te reageren
