CRP-sneltest vermindert antibioticagebruik bij COPD-exacerbaties

In 86 Britse huisartsenpraktijken randomiseerden de onderzoekers 653 COPD-patiënten (gemiddelde FEV1 60% van voorspeld, matig obstructief) die bij de huisarts kwamen met het vermoeden van een COPD-exacerbatie. Zij verdeelden hen over twee groepen. De patiënten in de CRP-sneltestgroep kregen een CRP-meting bij hun eerste bezoek, de patiënten in de controlegroep de gebruikelijke zorg. Huisartsen kregen het advies antibiotica voor te schrijven bij een CRP > 40 mg/l en en dat niet te doen bij een CRP < 20 mg/l. Bij een CRP tussen de 20 en 40 mg/l zouden antibiotica vooral helpen bij de aanwezigheid van purulent sputum. De auteurs beoordeelden antibioticagebruik bij een COPD-exacerbatie en de COPD-gerelateerde ziektelast. Ze namen daarvoor twee weken na randomisatie de Clinical COPD Questionnaire (CCQ) af, waarbij je tussen de 0 en 6 punten kon scoren (0,4 punt verschil was gedefinieerd als klinisch relevant).

In de CRP-sneltestgroep werd bij 57% van de patiënten antibiotica voorgeschreven, tegenover 77% in de controlegroep (aangepaste odds ratio 0,31; 95%-BI 0,20 tot 0,47). Er waren geen klinisch relevante verschillen tussen de groepen in gemiddelde CCQ-score, huisartsbezoeken, ziekenhuisopnames of het gebruik van andere medicatie (zoals orale corticosteroïden).

In dit onderzoek leidde gebruik van de CRP-sneltest bij patiënten met een matige obstructie met COPD-exacerbaties tot 20% minder antibioticagebruik bij vergelijkbare klinische uitkomsten. De NHG-Standaard COPD geeft CRP-bepaling een beperkte plaats, namelijk bij patiënten met een FEV1 > 50% met een ernstige exacerbatie COPD en bij twijfel of een antibioticum is geïndiceerd. Op basis van dit unieke onderzoek is er mogelijk toch een ruimere plaats van de CRP-test bij een COPD-exacerbatie, bijvoorbeeld bij alle gevallen waarin een huisarts antibiotica overweegt. Daardoor kan het antibioticagebruik en mogelijk de resistentie worden teruggedrongen. Het laatste woord is hierover echter nog niet gezegd, zoals ook blijkt uit een ander nieuwsbericht over hetzelfde onderwerp: Beperkte plaats CRP-bepaling bij een exacerbatie COPD (HenW.org, 6 augustus 2019).