Dwarsdoorsnede door de oncologie

Doelgroep Geïnteresseerden in de geschiedenis van de oncologie.

Inhoud Dit fraai vormgegeven boek schetst in 53 hoofdstukken de ontwikkeling van de oncologie, van de Egyptische en Romeinse oudheid tot de huidige multidisciplinaire behandeltechnieken. Het staat stil bij grootheden als Van Leeuwenhoek, Virchow en Röntgen die de basis hebben gelegd voor de diagnostiek van kanker. Het geeft een kijkje in de eerste chirurgische behandelingen van kanker, die tot halverwege de 19e eeuw bij gebrek aan anesthetische mogelijkheden nog slechts met het aanbieden van een ‘bijtstokje’ plaatsvonden. Via Becquerel en Pierre en Marie Curie wordt een brug geslagen naar de ontwikkeling van nucleaire geneeskunde zoals we die nu kennen. Mijlpalen als de ontwikkeling van radiotherapie worden geïllustreerd, evenals de ontdekking en toepassing van het eerste cytostaticum ‘stikstofmosterd’, met indrukwekkende foto’s van de eerste patiënt die hiermee behandeld werd. In de tweede helft van het boek worden modernere technieken als beenmergtransplantatie en brachytherapie toegelicht, en staan de auteurs stil bij de ontwikkeling van immunotherapie. De ontdekking van oncogenen wordt behandeld, met de hierop gebaseerde succesvolle ‘targeted therapie’ die gericht aangrijpt op aberrante eiwitten die in tumorcellen tot expressie worden gebracht. Tot slot ontbreken de impact van het voltooide genome sequencing en de (toekomst van) genexpressie-arrays niet.

Oordeel Dit boek illustreert de imposante ontwikkeling die de behandeling van kanker heeft doorgemaakt. Het is prettig leesbaar, al wordt in sommige hoofdstukken vrij veel gebruikgemaakt van jargon. Niet alles kan in 53 hoofdstukken besproken worden: de auteurs beperken zich tot de solide tumoren en de hemato-oncologie blijft onbelicht; nieuwe behandeltechnieken die hun nut nog niet onomstotelijk bewezen hebben, bespreken ze niet. De keuze die de redactie heeft gemaakt, geeft echter een breed beeld. De auteurs wagen zich er niet aan, maar het is verleidelijk de lijn door te trekken en te speculeren over de inhoud van de volgende canon.