E-health kan uitkomst bieden bij slaapproblemen

In Nederland ervaart ongeveer 1 op de 3 volwassen slaapproblemen. Als voorlichting onvoldoende helpt, is een gedragsmatige behandeling de volgende stap. Gedragsmatige behandelingen zijn echter tijdsintensief en duur. Chinese en Nederlandse onderzoekers voerden een systematisch literatuuronderzoek uit om duidelijk te krijgen of behandeling via e-health een goed alternatief is.

Psychosociale interventies via e-health

De auteurs includeerden 37 RCT’s (13.227 deelnemers; gemiddeld 46 jaar oud; 71% vrouw). Zes RCT’s vonden plaats in Nederland. De RCT’s betroffen verschillende psychosociale interventies via e-health om slaapproblemen te verminderen. De e-health-interventies duurden gemiddeld 7 weken, met een follow-up van gemiddeld 6 maanden.

Effectieve interventies

Vergeleken met interventies in de controlegroepen (onder andere adviezen over slaaphygiëne of een wachtlijst) scoorden e-health-interventies beter. Ze waren effectiever in het verminderen van klachten van slapeloosheid (g (effectgrootte) = -1,01; 95%-BI -1,12 tot -0,89; dus de 2 groepen verschilden 1,01 standaarddeviatie van elkaar, wat wijst op een groot effect) en in het verbeteren van de slaapkwaliteit (g = -0,58; 95%-BI -0,75 tot -0,41).

Er was geen verschil tussen cognitieve gedragstherapie door een therapeut en e-health in het verminderen van slaapklachten (g = 0,41; 95%-BI -0,02 tot 0,85), maar behandeling door een therapeut was wel effectiever in het verbeteren van de slaapkwaliteit (g = 0,56; 95%-BI 0,24 tot 0,88). E-health-interventies die werden begeleid door therapeuten waren effectiever dan deze interventies zonder begeleiding. Deelnemers met ernstigere slaapproblemen hadden gemiddeld meer baat bij de e-health-interventies dan deelnemers met minder ernstige klachten. Een langere duur van de interventie was geassocieerd met een hogere effectiviteit. Beperkingen van het onderzoek waren de heterogeniteit in de onderzoeksopzet en uitkomstmaten, en de korte follow-up van de RCT’s.

Een goed alternatief

Gedragsmatige behandeling van slaapproblemen bij volwassenen via e-health, zeker in combinatie met begeleiding, lijkt een goed alternatief voor face-to-facebehandeling. Deze conclusie komt overeen met de aanbevelingen uit de NHG-Standaard Slaapproblemen en slaapmiddelen.