Een case-report: pas op met de interpretatie

Case-reports zijn leuk en voegen wetenschappelijk ook iets toe, maar de valkuil is dat er conclusies worden getrokken die niet te trekken zijn. Wetenschap begint met kijken en proberen, maar wat nu als er geen duidelijke verklaring voor het geobserveerde te geven is? Een case-report beschrijft iets ongewoons, bijvoorbeeld een zeldzame ziekte, een vreemde associatie of in dit geval, een onbekende behandeling. De beschrijving vindt meestal plaats aan de hand van een casus uit de dagelijkse praktijk. Vaak is een case-report een eerste aanzet voor nieuw onderzoek, de eerste wetenschappelijke ‘teen in het water’.1 Maar meer is het ook echt niet. Ze geven enkel aanwijzingen en leiden tot een veronderstelling. Het gevaar is dat er oorzaak-gevolgrelaties worden gesuggereerd die er helemaal niet zijn. Mocht zo’n relatie er al zijn, dan moet deze eerst worden aangetoond in een goed opgezet onderzoek met een controlegroep. Een case-report staat ook niet voor niets onderaan in de hiërarchie van het klinisch wetenschappelijk onderzoek. Jung en Van de Wert houden dan ook terecht de twijfel in stand over de werkzaamheid van calciumglubionaatinjecties bij zonneallergie.2 Bovendien maken ze duidelijk dat dit case-report de springplank moet zijn voor een dubbelblind gecontroleerd onderzoek. Pas als een RCT de werking van calciumglubionaatinjecties bij zonneallergie aantoont, kan deze behandeling aan het therapeutisch arsenaal van de huisarts worden toegevoegd.