Een leeslijst voor dokters

John Salinsky is een Engelse huisarts met een grote passie voor literatuur. Hij organiseert cursussen voor de huisartsopleiding en besteedt daarin aandacht aan literaire klassiekers. In 2002 verscheen het eerste deel van Medicine and Literature, vorig jaar kwam het tweede deel uit. De auteurs van de Nederlandse serie boeken over literatuur en geneeskunde, waarvan sinds 2002 elk jaar een nieuw deel verschijnt, beperken zich tot boeken met geneeskundige thema’s als pijn, lijden of psychiatrie. Salinsky niet; hij bespreekt vooral boeken waarvan hij zelf geniet en waaruit hij iets heeft geleerd over het leven en de psyche van de mensen die dagelijks zijn spreekkamer bevolken. Onze patiënten lijken niet zulke boeiende, opwindende levens te leiden als de helden uit de wereldliteratuur, maar toch kun je, als je goed kijkt, een zelfde soort verlangens, ambities en ongelukkige liefdesgeschiedenissen ontwaren. Als Salinsky zich dreigt te vervelen in een consult, probeert hij op een andere manier te luisteren naar een patiënt; alsof hij een roman over de patiënt leest. Dat kan soms meer begrip opleveren, maar in elk geval meer compassie. Salinsky heeft de meeste hoofdstukken zelf geschreven, slechts een paar hoofdstukken zijn van de hand van andere auteurs. As you like it van Shakespeare opent de chronologisch gerangschikte reeks die met Honderd jaar eenzaamheid van Gabriel Garcia Marquez sluit. Daartussen passeren onder andere boeken van Jane Austen [Emma], Charlotte Brontë [Jane Eyre], Ivan Turgenev [Vaders en zonen], Joseph Conrad [Heart of darkness] en Virginia Woolf [Mrs Dalloway] de revue. Salinsky schrijft geen doorwrochte essays over de boeken die hij bespreekt. Meestal vertelt hij kort hoe hij met het boek in aanraking kwam, om vervolgens een uitgebreide, persoonlijk getinte, samenvatting van het boek te geven. Af en toe staan er een paar kleine uitstapjes naar de praktijk in zijn stukken, maar uitgebreide analyses ontbreken. In zijn introductie zegt hij dan ook dat je de besproken boeken vooral moet lezen omdat ze de moeite waard zijn, dat ze genot verschaffen en dat ze je na een dag hard werken opbeuren. Zijn enthousiasme voor de besproken boeken werkt besmettelijk: na lezing van zijn boek heb ik op mijn leeslijstje Frankenstein van Mary Shelly en Moby Dick van Herman Melville gezet, boeken die ik anders op de plank had laten staan. Henriëtte van der Horst