Een slap handje

Huisartsen schudden dagelijks heel wat handen. De ene patiënt geeft een ferme handdruk en de ander een slappe hand. Kunnen we ‘handkracht’ nu gebruiken in de praktijk? Leidse onderzoekers denken van wel. In de Leiden 85+-studie onderzochten Taekema en Ling de sterkte van de handgreep bij 555 oudste inwoners van Leiden. Zij gebruikten hiervoor een apparaatje dat de maximale knijpkracht van de hand kon meten. Deze handkracht is een maat voor de algehele spierkracht die vaak afneemt bij het ouder worden. Een zwakke handkracht bleek samen te hangen met een slechtere score op verschillende terreinen. Zo waren de ADL-vaardigheden en loopsnelheid lager bij ouderen met een minder krachtige handgreep, en ook depressieve klachten en vergeetachtigheid hingen hiermee samen. In het verloop van vier jaar bleek een zwakke handkracht bovendien gerelateerd aan een versnelde achteruitgang van ADL-vaardigheden en cognitieve functie ten opzichte van 85-plussers met een krachtige handgreep. Dit vertaalde zich ook in de sterftecijfers. Ouderen met een zwakke handkracht of een snelle afname hiervan gingen eerder dood dan ouderen die hun sterke handgreep in het verloop van de vier jaar durende onderzoeksperiode behielden. Een hand-dynamometer zit niet in de doorsnee visitetas en het in kaart brengen van de handkracht lijkt vooral iets voor onderzoekers. Desalniettemin laat dit onderzoek duidelijk zien dat broze ouderen met een zwakke spierkracht een grotere kans hebben op een snelle achteruitgang van hun gezondheid. En die ouderen zijn misschien niet eens zo moeilijk te herkennen. (Linda Bröker)