Ethisch analfabetisme

Het Engelse National Institute for Health and Clinical Excellence (NICE) adviseert om bewezen effectieve alzheimermedicatie niet voor te schrijven aan NHS-patiënten. Te duur! John Harris, hoofdredacteur van het Journal of Medical Ethics, noemt dit ‘ethisch analfabetisme en sociale ongelijkheid bevorderend’. NICE wijst het middel af, ofschoon deze instantie in eerdere gevallen duurdere medicatie wél acceptabel vond. De hoofdreden voor afwijzing ligt elders. NICE gebruikt als onderbouwing het meetinstrument QUALY (de Quality Adjusted Life Year). Ten onrechte. QUALY’s zijn een uitstekend middel om twee behandelingen met elkaar te vergelijken. Dat is hier niet het geval: er is maar één middel van keuze, een alternatief ontbreekt. Waarom is het middel niet-kosteneffectief? Er is maar één conclusie mogelijk: deze groep patiënten is niet de moeite waard om geholpen te worden… want het aantal toegevoegde levensjaren is blijkbaar van inferieur kwalitatief gehalte. ‘Perfide en onacceptabel’. Men mag geen groepen patiënten uitsluiten met hooguit een beperkte kwaliteit van de toegevoegde levensjaren. Dat zou een banvloek zijn voor oudere chronisch zieken: zij hebben blijkbaar geen recht op behandeling vanuit publieke middelen. Hoezo ‘efficiency’ vraagt Harris zich af. Als een miljonair en een bedelaar allebei ‘al’ hun geld verliezen, zou men kunnen redeneren dat zij beiden evenveel hebben verloren, namelijk ‘alles’. Maar het is evenzeer waar dat hun respectieve verlies verschilt: de som gelds die het betreft. Deze vergelijking gaat ook op in de kwestie wel of geen medicatie voorschrijven bij alzheimerpatiënten. Want het is niet vol te houden dat iemand die meer kwalitatieve levensjaren verliest (een jong, relatief gezond mens), een groter verlies lijdt dan iemand met een kortere en inferieure levensverwachting (de oudere alzheimerpatiënt). (FM)