De auteurs vonden 13 RCT’s met 944 volwassen PDS-patiënten. Het betrof tweede- of derdelijnsonderzoeken met een follow-up van 4 tot 12 weken. Negen onderzoeken hadden een laag risico op bias. Uitkomstmaten waren vermindering van de algemene PDS-klachten, ernst van buikpijn, opgeblazen gevoel en ontlasting.
Voor algemene PDS-klachten lijkt een FODMAP-arm dieet effectiever dan alle controlediëten. Het was het enige dieet dat effectiever bleek dan het gewone dieet (12 RCT’s; RR op therapiefalen 0,67; 95%-BI 0,48 tot 0,91). Dit is een klein maar klinisch significant verschil.
Ook voor alleen de ernst van de buikpijn (12 RCT’s; 914 patiënten) bleek een FODMAP-arm dieet het meest effectief, maar het was in dit opzicht niet beter dan een gewoon dieet (RR op therapiefalen 0,72; 95%-BI 0,47 tot 1,10). In dezelfde RCT’s keken de onderzoekers ook naar de effecten op een opgeblazen gevoel, hierin was dezelfde trend zichtbaar. Wel was een FODMAP-arm dieet significant effectiever dan de dieetadviezen van de Britse PDS-richtlijn (RR 0,72; 95%-BI 0,55 tot 0,94). Ten aanzien van de ontlastingsfrequentie (10 RCT’s; 807 patiënten) bleek een FODMAP-arm dieet wederom het meest effectief, maar niet beter dan een gewoon dieet. De subanalyse voor patiënten met obstipatie dan wel dunne ontlasting gaf geen andere resultaten.
Een kanttekening is het gebrek aan follow-up van FODMAP re-introductie, aangezien een langdurig FODMAP-arm dieet kans geeft op deficiënties. Daarnaast werden bijna alle patiënten begeleid door een diëtiste, vanwege de bekende relatief hoge uitval van circa 10% bij een FODMAP-arm dieet zonder begeleiding.
Kortom, een FODMAP-arm dieet lijkt met name voor algemene PDS-symptomen klinisch relevant. Ook interessant is het gebrek aan effectiviteit van de andere diëten ten opzichte van het gewone dieet in deze analyse. In de NHG-Standaard Prikkelbaredarmsyndroom wordt hierover nog niet gesproken, maar deze standaard is momenteel in herziening. We kijken uit naar de toekomstige aanbevelingen hierover.
Lees meer over het literatuuronderzoek Efficacy of a low FODMAP diet in irritable bowel syndrome: systematic review and network meta-analysis van C.J. Black, et al.
Literatuur
- Black CJ, et al. Efficacy of a low FODMAP diet in irritable bowel syndrome: systematic review and network meta-analysis. Gut 2021 Aug 10. DOI:10.1136/gutjnl-2021-325214 [epub ahead of print].
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
