Foetale groei en cafeïnegebruik

Vraagstelling

Is er een relatie tussen cafeïnegebruik en foetale groei?

Korte beschrijving

Introductie Zwangere vrouwen gebruiken frequent cafeïne. Dit wordt geassocieerd met een ongunstig beloop van de zwangerschap, voornamelijk foetale groeistoornissen. Cafeïne passeert de placenta gemakkelijk. Er is aangetoond dat de bloeddoorstroming in de placenta na inname van 200 mg cafeïne 25% vermindert. Het enzym cytochroom P450 1A2, van belang bij het cafeïnemetabolisme, ontbreekt in de placenta en bij de foetus. In dit onderzoek is gekeken naar de relatie tussen cafeïnegebruik en foetale groeivertraging, rekening houdend met het maternale cafeïnemetabolisme van de proefpersonen.1 Ter illustratie staat de hoeveelheid cafeïne in de verschillende producten hieronder.

Patiëntenpopulatie en onderzoeksopzet Er deden 2635 vrouwen mee, tussen de 18 en 45 jaar oud, die 8 tot 12 weken zwanger waren. Het betrof een prospectief cohortonderzoek, waarbij de onderzoekers gebruikmaakten van gevalideerde vragenlijsten over cafeïnegebruik. Met speekseltesten bepaalden zij de halfwaardetijd van cafeïne. Primaire uitkomstmaat Het cafeïnegebruik, de foetale groei, en de relatie (OR) hiertussen. Resultaten Cafeïnegebruik van > 200 mg/dag gedurende de zwangerschap resulteert in een reductie van het geboortegewicht van 60 tot 70 gram. De relatie tussen het totale cafeïnegebruik tijdens de hele zwangerschap en de foetale gewichtsreductie toonde een significante trend bij toename van het cafeïnegebruik (p = 0,02). De OR voor het krijgen van een baby met groeivertraging bij cafeïnegebruik van 100 tot 199 mg/dag in vergelijking tot cafeïnegebruik van &lt 100mg/dag was 1,2 (95%-BI: 0,9-1,6). Bij cafeïnegebruik van 200 tot 299 mg/dag was de OR 1,5 (95%-BI: 1,1-2,1) en bij cafeïnegebruik van ≥ 300 mg/dag was de OR 1,4 (95%-BI: 1,0-2,0). Hierbij is gecorrigeerd voor zowel alcohol- als nicotinegebruik. Het totale cafeïnegebruik werd in deze onderzoekspopulatie overigens voor 62% bepaald door het gebruik van thee en voor slechts 14% door het gebruik van koffie. De resterende cafeïneconsumptie kwam onder andere door cola, chocolade en frisdranken. Bij vrouwen met een hoog cafeïnemetabolisme werd een sterkere samenhang gevonden met foetale groeivertraging dan bij vrouwen met een lager metabolisme. Conclusie van de onderzoekers Uit dit onderzoek is gebleken dat er een relatie is tussen foetale groeivertraging en de gebruikte hoeveelheid cafeïne, gecorrigeerd voor roken en alcoholgebruik. Bovendien blijkt het risico op foetale groeivertraging hoger te zijn bij vrouwen met een hoog cafeïnemetabolisme. Een logisch advies aan vrouwen die zwanger willen worden of reeds zwanger zijn, is het cafeïnegebruik te beperken. Bewijskracht 2b.2 Miguel Angel Diez Canseco en Arie Knuistingh Neven