Renders et al. presenteren in H & W 2002 (10) hun interessante onderzoek naar de effectiviteit van een kwaliteitsbevorderingsprogramma voor diabetespatiënten. Van de 801 patiënten met diabetes mellitus type 2 is 66% onder behandeling van de huisarts. Niet duidelijk wordt hoeveel patiënten onder behandeling zijn van een internist en hoeveel patiënten niet meer onder behandeling zijn. Hebben de onderzoekers geprobeerd deze laatste groep in hun onderzoek te includeren? Van de 526 patiënten onder behandeling van de huisarts werden 101 patiënten uitgesloten omdat ze de vragenlijsten niet konden invullen. Het lijkt erop dat een groot aantal patiënten van waarschijnlijk allochtone afkomst is buitengesloten. Waarom is niet geprobeerd deze patiënten mee te laten doen aan het programma met behulp van bijvoorbeeld tolken of Voorlichters in eigen Taal en Cultuur? In dezelfde H&W 2002(10) wordt een onderzoek aangehaald waarin diabetespatiënten met een lage health literacy tweemaal zo vaak slecht zijn ingesteld en tweemaal zo vaak aan retinopathie lijden als patiënten met een beter begripsvermogen. 1 Mogelijk was het kwaliteitsverbeteringsprogramma bij de geëxcludeerde patiënten wel gepaard gegaan met een verbeterde glykemische instelling.
Jankees de Ridder
Antwoord
Bij de start van ons onderzoek in 1992 zijn alle patiënten vastgesteld die voldeden aan de toen geldende WHO-criteria voor de diagnose diabetes mellitus type 2. We zochten in de kaartenbakken naar patiënten bij wie de diagnose diabetes mellitus type 2 was gesteld en naar patiënten met verhoogde glucosewaarden (WHO-criteria). Daarnaast controleerden huisartsen de diagnose volgens de WHO-criteria uit 1985. Vervolgens is bij al deze patiënten een uitgebreid laboratorium- en lichamelijk onderzoek uitgevoerd. Patiënten die onder behandeling van een internist waren, sloten we uit (34%), evenals patiënten die geen Nederlandstalige vragenlijst konden invullen. Het onderzoek was erop gericht de zorg voor patiënten met type-2-diabetes in de huisartsenpraktijk te verbeteren. Daarvoor was het noodzakelijk dat er vragenlijsten werden ingevuld en werden mensen die dit niet konden uitgesloten. Dit betrof inderdaad met name patiënten van allochtone afkomst. We hebben niet geprobeerd om deze patiënten alsnog in het onderzoek te betrekken. Achteraf gezien is dit jammer, met name omdat de prevalentie van diabetes in de allochtone bevolkingsgroep hoog blijkt te zijn. 1 Het is onduidelijk wat de invloed van deze selectie is op de resultaten. Aan de ene kant kun je veronderstellen dat er met name bij deze groep veel winst is te behalen en zou het programma juist bij deze groep tot een betere glykemische instelling kunnen leiden. Aan de andere kant zou bij deze groep de taalbarrière kunnen leiden tot een verminderde therapietrouw of kunnen cultuurverschillen gepaard gaan met een andere ziektebeleving en een andere omgang met de chronische ziekte diabetes.
Carry Renders Gerlof Valk
Literatuur
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
