Geen plaats voor PPI’s bij persisterende keelklachten

De onderzoekers includeerden in totaal 346 verwezen poliklinische kno-patiënten met > 6 weken klachten van heesheid, keelpijn, globusgevoel, keelschrapen, slijm, hoesten of verslikken. Zij randomiseerden deze patiënten tussen 16 weken een hoge dosering PPI (lansoprazole 30 mg tweemaal daags) of een placebocapsule tweemaal daags. De primaire uitkomstmaat was verbetering op de Reflux Symptom Index (RSI, hogere score is meer klachten). Deze score beoordeelt, naast reflux en thoracale pijn, ook de eerdergenoemde klachten waarop de patiënten werden geïncludeerd. Secundaire uitkomstmaten waren onder andere RSI-score op 12 maanden en de laryngofaryngeale kwaliteit van leven (LPH-HRQL).

De patiënten die in de laatste 12 maanden voor inclusie al een PPI gebruikten (27%), namen een wash-out van 4 weken in acht voor de trial. Na 16 weken en 12 maanden hadden beide groepen een betere score op de RSI, maar de PPI-behandeling leverde geen significant verschil op met de controlegroep (verschil 1,9 punten (95%-BI 0,3 tot 4,2); p = 0,096). De scores op de LPR-HRQL gaven hetzelfde beeld. In totaal waren er bij 80 (23%) patiënten (milde) bijwerkingen die gelijk waren verdeeld over de groepen (42 versus 38).

PPI’s worden bij patiënten met keelklachten regelmatig op proef voorgeschreven. De NHG-Standaard Maagklachten geeft geen concrete aanbevelingen op dit gebied. De standaard benoemt wel dat de relatie tussen refluxziekte en chronische hoest of heesheid onduidelijk is en dat het gebruik van PPI’s hierbij onvoldoende met bewijs kan worden gestaafd. Dit onderzoek – beduidend beter opgezet dan eerdere ongecontroleerde onderzoeken of met te weinig power – levert een duidelijke onderbouwing voor het advies dat een (proef)behandeling met PPI’s geen voordeel heeft.