Handelen wij evidence-based?

Van rationeel voorschrijven van medicamenten is sprake als, bij een duidelijk pathofysiologisch werkingsmechanisme, randomized controlled trials van goede kwaliteit en voldoende grootte klinisch relevante effectiviteit aantonen. Dit houdt in dat in de periode voordat effectiviteit is aangetoond, de hoeveelheid voorgeschreven medicamenten laag is en dat na publicatie van grote trials het aantal voorschriften stijgt. Wang et al. onderzochten of dit klopt voor statines in de VS. 1 De drie grote trials die de effectiviteit van de statines definitief aantoonden – 4 S, WOSCOPS, CARE B werden tussen 1994 en 1996 gepublicemedicamenten voor hypercholesterolemieerd. Toch werd in 1989 al een derde van de patiënten die gebruikten, behandeld met een statine; in 1991 was dit de helft en in 1993 tweederde deel. De snelheid van toename van het aantal gebruikers was vóór en na publicatie van de ‘landmark trials’ gelijk. publicatie leek dus geen invloed te hebben op het voorschrijven. Bij het zoeken naar verklaringen voor dit verschijnsel ligt het voor de hand te wijzen naar de agressieve marketing door de farmaceutische industrie en de gevoeligheid daarvoor van individuele dokters. Inmiddels wordt bijna elke medicamenteus behandelde patiënt een statine voorgeschreven. Dat is ongetwijfeld evidence-based. Het baart echter wel zorgen hoe dit gedrag tot stand komt. (PL)