Interpretatie van medisch laboratoriumonderzoek

Doelgroep Studenten geneeskunde en medische biologie, coassistenten, assistenten in opleiding tot huisarts of specialist en medisch specialisten in niet-internistische vakken.

Inhoud Na een algemene inleiding op laboratoriumonderzoek volgen er delen over respectievelijk klinische chemie, hematologie en medische microbiologie. In de vrij uitgebreide inleiding wordt vooral aandacht besteed aan de besliskundige interpretatie van resultaten van laboratoriumonderzoek en de praktische toepasbaarheid ervan. Begrippen als sensitiviteit en specificiteit, positief en negatief voorspellende waarde komen aan de orde en worden toegelicht met rekenvoorbeelden. Daarnaast gaat een hoofdstuk over factoren die de uitslagen kunnen beïnvloeden en een hoofdstuk over de variaties in bepalingen: intra- en interindividueel en significantie van verschillen.

Het deel over klinische chemie - het grootste gedeelte van het boek - beschrijft bepalingen in hun onderlinge samenhang en is dus geen alfabetische opsomming van mogelijk bepalingen. Natriumen kaliumbepalingen worden bijvoorbeeld beschreven in een hoofdstuk gewijd aan water en zouthuishouding. Zo zijn er hoofdstukken over het zuurbase-evenwicht, over calcium, fosfaat en de rol van PTH en vitamine D, over hartmarkers, enzovoort. In de tabellen bij elke bepaling worden steeds de referentiewaarden, intra-individuele variatie, analytische variatie en significante verschillen beschreven en daarnaast de voorbereiding van de patiënt bij veelvoorkomende analysemethoden en analytische storingen. Het deel over hematologie beschrijft in afzonderlijke hoofdstukken het rode bloedbeeld samen met anemie en ijzerstatus, het witte bloedbeeld en de bloedstolling. Het gedeelte over microbiologie beschrijft ziekteverwekkers en ziektebeelden min of meer per tractus.

Oordeel De beschrijving van bepalingen in samenhang biedt de auteurs de mogelijkheid achtergrondkennis toe te voegen. Het boek gaat daarbij niet heel diep op de materie in en streeft ook niet naar volledigheid. Dit houdt het weliswaar zeer leesbaar, maar de meer geïnteresseerde lezer komt toch informatie te kort. Voor de praktiserende huisarts is het niet overzichtelijk genoeg (te veel tekst, te weinig bondige tabellen ter ondersteuning van de interpretatie, geen stroomschema’s bij klinische probleemstellingen). Ook miste ik beschrijvingen van de klinische relevantie van afwijkingen wat iets anders is dan significantie: wanneer moet ik er echt wat mee?