Kanker in beeld

Op het omslag staat een grillig geschilderd, donkerblauw werk met hierin een bruine structuur die uit vijf woeste tentakels bestaat. Het onheilspellende karakter van dit schilderwerk wordt geaccentueerd door het contrast van wat zwart en wit in het blauw. Op pagina 94 staat dat dit werk ‘onbewust is geschilderd’ door Ina Schellingerhout-Los (1944) met als toevoeging ‘ziekte van Kahler / “ ontsnapping aan de dood” (dankzij bloedtransfusie)’. Kanker in beeld is de fraai uitgegeven catalogus van de gelijknamige manifestatie die vorig jaar voor de tweede keer plaatsvond in de Oude Kerk van Amsterdam. De eerste keer was in 1998 en het is de bedoeling om deze manifestatie elke vijf jaar te herhalen. Het boek heeft als belangrijke ondertitel ‘verwerking door creatieve expressie’ en bestaat uit twee delen. Het eerste deel omvat achtergrondartikelen over uiteenlopende onderwerpen en het tweede deel betreft een selectie van de tentoongestelde werken. Aan het boek is een cd toegevoegd met een mythisch muziekstuk voor cello en stem van Helen-Anne Ross met als titel Journey to new found land. Kanker in beeld is louter als gebonden uitgave verkrijgbaar en heeft een allure die hoge verwachtingen wekt. De zeven teksten in het eerste deel kunnen het beste als losse artikelen worden gelezen: informatief en soms boeiend, maar voornamelijk bedoeld als eerste verkenning op dit gebied. Deze journalistieke aanpak is ongetwijfeld geschikt voor de bezoekers van de manifestatie, maar de teksten missen onderlinge samenhang en mede hierdoor ook de diepgang die geïnteresseerde hulpverleners wellicht zoeken en verwachten wanneer ze dit boek bij de boekhandel treffen. Het tweede deel omvat schitterende reproducties van tekeningen, beelden en schilderwerken met enkele gedichten. De verleiding is hierdoor levensgroot dat de lezer een mening vormt over het artistieke niveau, maar dat is beslist niet de bedoeling van de samenstellers, die het woord kunst terecht lijken te vermijden. Het zal menige arts wat vreemd overkomen dat achter de voor- en de achternaam, aangevuld met het geboortejaar, de diagnose (een kwaadaardige aandoening) wordt vermeld: het getoonde werk staat in relatie tot deze aandoening en hier gaat het ook om. De boodschap is helder, maar ik denk dat de discrepantie tussen de vaak onschatbare waarde van deze werken voor de (naaste omgeving van de) maker en de betekenis voor degene die dit boek ter hand neemt soms wel heel groot is. De cd kon mij niet bekoren.