Met veel plezier hebben we als AIOS deelgenomen aan het NHG-Congres op 23 november. Het congres wist op een elegante wijze kanttekeningen te plaatsen bij het huidige samenspel tussen geneeskunde en farmacie. Het obligate congrestasje was dit jaar dan ook alleen gevuld met een NHG-pen en een ogenschijnlijke literatuur-update over het gebruik van koffie. Doordat onze naïeve geest recentelijk is bijgeslepen over misleidende voorlichtingcampagnes vanuit de farmaceutische industrie, besloten wij eens te kijken wie het Voorlichtingsbureau voor Koffie en Gezondheid nu eigenlijk is. Een korte zoektocht op internet leert dat het de Vereniging van Nederlandse Koffiebranders en Theepakkers (VNKT) is. Zij behartigen volgens hun website de belangen van de Nederlandse Koffiebranders en Theepakkers. Dit wekt toch minimaal de schijn dat deze organisatie er belang bij heeft om het product koffie positief neer te zetten. Het boekje Koffie, hart en bloedvaten noemt uitsluitend gunstige effecten van koffiedrinken. Het boekje is gelardeerd met tal van wetenschappelijke publicaties. Een paragraaf waarin ze uitleggen hoe ze naar deze literatuur gezocht hebben ontbreekt echter, waardoor het boekje geen evidence-based karakter heeft. Een korte search in PubMed (zeker geen systematische review) onthult bovendien minder rooskleurige effecten van koffie op het gebied van kanker.1,2 Maar stel nu dat koffie inderdaad positieve effecten heeft op hart- en vaatziekten, is het dan toch verstandig om hiervoor reclame te drukken op een congrestas waarmee de Nederlandse huisartsen sinds 23 november rondlopen? Nu is sponsoring tegenwoordig een voorwaarde om een congres te kunnen organiseren. Het verdient dus ook een groot compliment dat het NHG de moed heeft gehad om de andere kant van sponsoring, reclame en voorlichting door de farmaceutische industrie centraal te stellen op het congres. Kritisch zijn ten opzichte van de farmacie is nu misschien geaccepteerd, maar hoe moeten we ons opstellen ten opzichte van partijen die onze aandacht vestigen op hun invulling van een ‘gezonde leefstijl’? Wie o wie maakt ons wakker en zegt dat de reclame-uitingen voor het gebruik van koffie, thuishoort in het rijtje grapjes zoals de NHG-Standaard Stoppen met nagelbijten en de leefstijlpil Havidol?
E.A.G. Bergs, S.T. Houweling
1 Larsson SC, Giovannucci E, Wolk A. Coffee consumption and stomach cancer risk in a cohort of Swedish women. Int J Cancer 2006;119:2186-9. 2 Zeegers MP, Tan FE, Goldbohm RA, Van den Brandt PA. Are coffee and tea consumption associated with urinary tract cancer risk? A systematic review and meta-analysis. Int J Epidemiol 2001;30:353-62.
Antwoord
Het doet ons een groot genoegen dat de briefschrijvers te midden van veel van hun collega aios deel hebben genomen aan het NHG-Congres. De toevoeging van reclame aan de NHG tas in de vorm van een grapje in de lijn van Havidol en de NHG-Standaard Stoppen met nagelbijten was een goed idee geweest. De koffiebrochure, die eerder al bij H&W was ingesloten, valt daar niet onder en is gewoon reclame die ook als zodanig herkenbaar is. Reclame, dus met selectieve presentatie van de evidence. Opname van reclame in uitingen van het NHG betekent niet dat bestuur of redactie de inhoudelijke argumentatie van de reclame onderschrijft. Dat geldt ook voor deze reclame. Sponsoring of reclame voor koffie, banken auto’s en dergelijke is in onze ogen overigens van een andere orde dan geneesmiddelenreclame. Hypotheken, auto’s en koffie zijn geen medische voorzieningen die op voorschrift van de dokter worden aangeschaft en door de verzekeraar gefinancierd. We komen in een grijs gebied als men aan bepaalde middelen gezondheidsclaims koppelt. We blijven de reclame in H&W controleren en zullen goed nadenken over de congrestas van volgend jaar, wellicht onder het genot van een kopje koffie.
Arno Timmermans, Ted van Essen
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
