Van 14-16 september werd in Barcelona het vierde International Congress on Peer Review in Biomedical Publication gehouden. Een aanzienlijk deel van de deelnemers was door de terreuraanslag in New York in de VS gestrand. Toch luisterden tweehonderdvijftig deelnemers – redacteuren van vrijwel alle belangrijke medische tijdschriften – naar onderzoek over hun eigen bladen. Zijn peer reviewers wel in staat om fouten uit een manuscript te halen, en wat verbetert er eigenlijk als ze dat doen? Hoe kun je de kwaliteit van peer reviewers verbeteren? Hoe selectief wordt er gepubliceerd? Wat is de invloed van de industrie op het publiceren van onderzoek naar geneesmiddelen? In korte tijd is onderzoek naar peer review en het proces van publiceren van niks naar een heuse beginnende wetenschap gegroeid met observationeel onderzoek, randomised trials en vooral ook veel kwalitatief onderzoek. Zo had Richard Horton, de editor van de Lancet, een verhaal over het gebrek aan effect van kritische brieven op grote trials over hart- en vaatziekte bij het opstellen van richtlijnen. Meestal komt de ‘post-publication’- kritiek niet in vervolgonderzoek en richtlijnen terecht. Dat zou ook voor de NHG-standaarden een mooi aandachtspunt kunnen zijn. Het effect van peer review is nimmer bewezen, zoals uit een binnenkort te publiceren Cochrane-review blijkt. Maar bij een vergelijking van reviews in ‘wegwerptijdschriften’ en de grote vijf bleken de reviews in de bladen met een peer review van een duidelijk hogere kwaliteit te zijn. Alternatieven zoals een geheel open peer review, waarbij de ruwe versie van een manuscript en alle commentaren op het web worden gepubliceerd, lijken aantrekkelijk, maar zijn voor kleinere tijdschriften duur en zeer arbeidsintensief. Enkelvoudige interventies om de kwaliteit van reviewers te verbeteren blijken niet te werken, maar dat weten we als huisartsen natuurlijk allang. De bijdrage van peer reviewers is soms groter dan die van bijdragende auteurs, maar ze krijgen ook in universitaire kringen daar lang niet altijd waardering voor. Tijdschriftredacties zouden het belang van de bijdrage van peer reviewers ook bij de universiteiten beter moeten benadrukken. Daarnaast hebben tijdschriftredacties de taak de idiote cirkel te doorbreken van het moeten publiceren in tijdschriften met een hoge impactfactor. Die ‘rat-race’ heeft vele bijwerkingen: oneigenlijke publicaties, problemen met auteursschappen en fraude. In de wandelgangen hoorde ik ook hoe je als tijdschrift je impactfactor kunstmatig kunt opschroeven. Dat universiteiten, die toch de wetenschap voorop moeten hebben staan, gebruikmaken van zo'n slecht kwaliteitssysteem is wonderbaarlijk. Veel onderzoek betrof de grote vijf bladen – BMJ, JAMA, Lancet, Annals of Internal Medicine en New England Journal of Medicine -en ondanks hun grote namen maken ook die tijdschriften vaak ernstige fouten. Bemoedigend voor H&W is dat in een randomized controlled trial bleek dat dokters informatie in hun moedertaal aanzienlijk sneller en beter begrijpen dan exact dezelfde informatie in het Engels. (JZ)
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
