Nieuws

Langdurig opioïdgebruik en het risico op depressie

Gepubliceerd
16 februari 2016

Zowel in Amerika als in Europa is het gebruik van opioïde pijnstillers in de afgelopen jaren behoorlijk toegenomen. Inmiddels kent Nederland ruim 1 miljoen opioïdgebruikers. Bekende bijwerkingen zijn gewenning en afhankelijkheid. Recent onderzoek laat zien dat langdurig gebruik van opioïden mogelijk ook een verhoogd risico geeft op depressie.

Amerikaanse onderzoekers vonden in eerder onderzoek al een verband tussen opioïdgebruik en depressie. De rol van de dosering en de duur van het gebruik was echter nog onduidelijk. Daarom verrichtten zij een nieuw onderzoek. Ze doorzochten de digitale databases van 3 Amerikaanse zorgorganisaties en selecteerden meer dan 100.000 patiënten die tussen 2002 en 2012 voor het eerst een opioïde pijnstiller voorgeschreven hadden gekregen en bij wie in de 2 jaar daarvoor geen sprake was van een geregistreerde depressie. Gedurende de hele onderzoeksperiode werd gekeken naar het vóórkomen van nieuwe depressieve episoden. Analyses werden gecorrigeerd voor onder andere ernst van de pijnklachten en aanwezigheid van angststoornissen.

De dosering van de opioïden bleek niet significant geassocieerd met het optreden van nieuwe depressieve episoden. De duur van het gebruik had daarentegen wel een significant effect op het depressierisico. Een gebruik van 31 tot 90 dagen gaf 18-33% meer kans op een depressie dan een gebruik van 30 dagen of korter. Voor patiënten die meer dan 90 dagen opioïden gebruikten was dit risico zelfs 35-105% hoger. Het advies van de auteurs is dan ook om bij langdurig opioïdgebruik alert te zijn op depressieve symptomen en om patiënten over dit risico in te lichten.

De onderzoeksresultaten moeten echter wel met een slag om de arm geïnterpreteerd worden. De beschreven depressieve episodes ontstonden in 83% van de gevallen pas meer dan 6 maanden ná het staken van de opioïden. Een verklaring geven de onderzoekers hier niet voor. Het is denkbaar dat andere factoren een rol hebben gespeeld bij het ontstaan van deze depressies. Zo hielden de onderzoekers geen rekening met eventuele depressies in de voorgeschiedenis, terwijl dit een belangrijke voorspeller vormt voor zowel nieuwe depressies als voor chronische pijn. De invloed van deze factor op het gevonden effect moet dan ook nader onderzocht worden. 

Scherrer JF, et al. Prescription opioid duration, dose and increased risk of depression in 3 large patient populations. Ann Fam Med 2016;14:54-62.

Reacties

Er zijn nog geen reacties.

Verder lezen