Leidt screenen tot een bypass?

Diabetespatiënten hebben een verhoogd risico op hart- en vaatziekten en vormen dus een interessante groep voor screeningsactivisten. Een onderzoek naar het effect van screening op cardiovasculaire aandoeningen en het effect daarvan op de mortaliteit en event rate van hart- en vaatziekten kon dan ook niet uitblijven in onze risicomijdende wereld. In Amerika randomiseerde men 1123 diabetespatiënten (leeftijd 50-75 jaar) zonder aanwijzingen voor hart-vaatziekte in 2 groepen: één groep ontving de gebruikelijke zorg (n=562) en de andere groep onderging een adenosine Tc-99m sestamibi perfusie stress scan op zoek naar doorbloedingsdefecten van het myocard (n=561). Bij 83 patiënten bleek een dergelijk defect aanwezig. Zij werden verwezen naar hun behandelend arts. Na en gemiddelde follow-up van 4,8 jaar bleken 32 (2,9%) patiënten een hartinfarct te hebben gehad, 15 in de gescreende groep en 17 in de niet gescreende groep en dat is geen significant verschil. Wel ondergingen binnen 4 maanden na screening 8 maal zoveel patiënten in de gescreende groep een angiografie (25 versus 3 patiënten) en wat nog erger is: 9 versus 2 ondergingen een revascularisatieprocedure, en dat is wel een significant verschil. Opmerkelijk was dat het medicatiegebruik in beide groepen gelijk bleek aan het eind van het onderzoek. En hierin zit hem nu net de kneep. Dokters behandelen hun patiënten redelijk goed en omdat diabetes een van de risicofactoren voor een hart-en vaatziekte is pleegt men preventie. Conclusie: screenen op hart-en vaatziekte van diabetespatiënten zonder klachten lijkt niet alleen zinloos, maar is mogelijk zelfs schadelijk! Ook al is diabetes een risicofactor. De event rate in dit onderzoek bleek lager dan verwacht (de patiënten werden immers redelijk goed behandeld in beide groepen, ook zonder screening) en screening lijkt alleen maar te leiden tot onnodige extra interventies. Gewoon goed behandelen is voldoende. (HvW)