Lokale antibiotica na een tekenbeet?

Onlangs werden de resultaten gepubliceerd van een onderzoek uitgevoerd in Duitsland en Oostenrijk. Volwassenen die door een teek waren gebeten werden behandeld met azithromycine- of placebogel op de plaats van de tekenbeet. Na langdurige marteling van de data vonden de belangenverstrengelde onderzoekers een effect, maar of het hout snijdt?

De teek is hot en er wordt koortsachtig gezocht naar mogelijkheden om de gevolgen van een tekenbeet te voorkomen. Een Zwitserse firma liet het effect onderzoeken van lokale behandeling met azithromycine. Bijna 1400 patiënten die recent door een teek waren gebeten werden gerandomiseerd. De ene helft kreeg het echte middel, de andere helft een placebogel. Na randomisatie vielen alsnog maar liefst vierhonderd patiënten af, omdat ze bij aanvang al antistoffen bleken te hebben voor Borrelia burgdorferi of een tweede tekenbeet opliepen tijdens de follow-upperiode.

Op de primaire uitkomstmaat – het na acht weken ontstaan van erythema migrans, seroconversie of beide – werd geen verschil gevonden: in beide groepen voldeed 2% hieraan. Een tweede, eveneens tevoren geplande analyse, beperkte zich tot de mensen bij wie de verwijderde teek geïnfecteerd bleek te zijn met de Borrelia burgdorferi. Het ging om slechts 134 deelnemers, minder dan 10% van de gerandomiseerde populatie. Op de primaire uitkomstmaat werd opnieuw geen verschil gevonden, maar op de uitkomstmaat ‘erythema migrans na dertig dagen’ werd een verschil gevonden (vijf in de placebogroep, nul in de azithromycinegroep) dat net niet significant was. Na aanpassing van de definitie van erythema migrans slaagden de onderzoekers erin om het laatstgenoemde verschil op te werken naar zeven om nul, warempel statistisch significant!

Dat krijg je als drie van de auteurs werknemer zijn van de firma die het patent op het middel heeft. U bent geïnformeerd over deze behandeling, maar het is te vroeg om te zeggen of het echt werkt. 

Schwameis M, et al. Topical azithromycin for the prevention of Lyme borreliosis: a randomised, placebo-controlled, phase 3 efficacy trial. Lancet Infect Dis 2017;17:322-9.