Manipuleren van nek en rug en KNGF-richtlijn

In deze H&W kunt u lezen dat manuele therapie bij nekpijn helpt en nog kosteneffectief is ook. Eind 2003 verscheen in Family Practice een trial uit Wales over osteopathie bij nek- en rugklachten, waarbij manipuleren vergeleken werd met de gebruikelijke zorg door huisartsen.1 De goed opgezette trial met 201 patiënten liet zien dat patiënten na manipulatie op de Extended Aberdeen Spine Pain Scale op korte termijn (2 maanden) sterker verbeterden dan patiënten in de controlegroep (verschilscore 5,3 punten, 95%-BI 0,7-9,8).1 Na 6 maanden hadden beide groepen evenveel pijn. Wel voelden patiënten zich – net als na 2 maanden – na manipulatie mentaal beter, althans volgens de SF-12. De ziektespecifieke kosten waren in de osteopathiegroep £ 65 hoger (95%-BI £32-£155); de totale gezondheidskosten verschilden niet-significant. Probleem bij de trial is dat de onderzoekers – zoals ze zelf netjes melden – slechts 10% van de mogelijke patiënten hadden ingesloten. Nu zullen niet veel huisartsen naar een osteopaat verwijzen, maar wel naar een manueel-therapeut. In december 2003 verscheen ook de KNGF-richtlijn ‘Manuele therapie bij Lage-Rugpijn’.2 Daarin is veel aandacht voor het gebruik van valide meetinstrumenten, het opsporen van mogelijke gele en rode vlaggen, dat wil zeggen copingstijlen én lichamelijke factoren die een afwijkend beloop kunnen voorspellen. De richtlijn onderscheidt een aantal mogelijke patiëntengroepen, die elke hun eigen ‘beloopprofielen’ hebben. Volgens de richtlijn kunnen manueel-therapeuten helpen bij acute rugpijn die na 3 weken een afwijkend beloop lijkt te krijgen en is het aannemelijk dat manipulatie en oefenen helpen bij langduriger pijn. Net als bij veel andere richtlijnen ontbreekt her en der hard bewijs, maar zorgverleners, patiënten en verwijzende huisartsen kunnen nu duidelijker zien wat de waarde van manueel-therapeuten is, en dat is een goed op zichzelf. (JZ)