Medicijnen verminderen bij ouderen loont, dubbel en dwars

Duizeligheid en vallen bij ouderen komt veel voor. Dat het gebruik van cardiovasculaire en vooral psychotrope medicijnen geassocieerd is met duizeligheid en vallen is ook bekend. Niettemin bestaat er geen onderzoek naar het effect van stoppen van deze medicijnen op duizeligheid en bestaat er weinig onderzoek naar het effect op vallen. Slechts één RCT uit 1999 laat een vermindering van het valrisico bij ouderen zien na het stoppen van sedativa en antidepressiva.1 Van recentere datum is een prospectief cohortonderzoek van Nederlandse bodem, dat 139 nieuwe geriatrische polikliniekpatiënten includeerde met 1 of meer valpartijen in het voorafgaande jaar.2 Alle medicijnen met een potentieel verhoogd valrisico (anxiolytica, sedativa, neuroleptica, antidepressiva, antihypertensiva, antiaritmica, vasodilatantia (vooral nitraten), digoxine, oogdruppels met bètablockers, analgetica (vooral opioïden), anticholinergica, antihistaminica, antivertigo en bloedglucoseverlagende middelen) werden, indien mogelijk, in een maand gestopt of verminderd. Vervolgens bepaalde men aan de hand van wekelijks verstuurde dagboekaantekeningen hoe vaak men in de twee daarop volgende maanden viel. Vijfenzeventig van de 139 vallers stopte of verminderde minstens één geneesmiddel. Bij deze 75 patiënten met geneesmiddelreductie daalde het gemiddeld aantal valincidenten in de 2 maanden follow-up significant naar 0,3 tegen 3,6 bij de overige 64 vallers zonder geneesmiddelreductie. De kans voor een patiënt om te vallen tijdens die twee maanden nam af met 19%. Het effect van reductie van cardiovasculaire geneesmiddelen bleek zelfs groter dan het effect van het verminderen van de psychotrope geneesmiddelen. Extrapolatie van deze bevindingen betekent een geschatte kostenvermindering van 60 miljoen euro op jaarbasis voor Nederland.3 Dat is 15% van de aan valpartijen gerelateerde kosten. Waar wachten we nog op? (JD)