Meer bloedingen door acetylsalicylzuur boven de 75 jaar

Het risico op ernstige, bovenste gastro-intestinale bloedingen neemt na het 75e jaar fors toe. Die bloedingen veroorzaken functionele achteruitgang en afhankelijkheid in ADL. Ouderen die acetylsalicylzuur gebruiken, moeten daarom ook een maagbeschemer krijgen. Dat blijkt uit een Brits cohortonderzoek in de huisartsenpraktijk.

De Oxford Vascular study (OXVASC) is een populatiegericht cohortonderzoek naar de incidentie en uitkomst van acute hart- en vaatziekten, ongeacht leeftijd, onder ruim 90.000 mensen. Van deze groep startten er 3166 patiënten, zonder orale anticoagulantia, na het doormaken van een eerste TIA, CVA of myocardinfarct met trombocytenaggregatieremmers (95% acetylsalicylzuur) zonder een routinematig voorgeschreven protonpompremmer. De follow-up was na 30 dagen, 6 maanden, 1, 5 en 10 jaar. Deze was nagenoeg compleet. Van de patiënten was 50% < 75 jaar en 18% ≥ 85 jaar. De onderzoekers registreerden 405 bloedingen (13%), waarvan 162 bovenste gastro-intestinale bloedingen. Bij 97 bloedingen (3%) was er een ernstig invaliderend of fataal beloop. Het risico op grote bloedingen (zowel intracerebraal als gastro-intestinaal) neemt toe met de leeftijd tot een jaarlijks risico van 4,1% bij 85 jaar. Het risico op invaliderende of fatale bloedingen neemt in 10 jaar het meest toe bij gastro-intestinale bloedingen (≥ 75 jaar versus < 75 jaar) (HR 10,26; 95%-BI 4,37 tot 24,16; p < 0,0001). De number needed to treat (NNT) om met een protonpompremmer na 5 jaar ernstige bovenste gastro-intestinale bloedingen te voorkomen, was 80 bij patiënten < 65 jaar en 23 bij patiënten ≥ 75 jaar.

De NHG-Standaard Maagklachten (2013) beveelt bij gebruik van acetylsalicyzuur een trombocytenaggretieremmer aan als maagbescherming bij patiënten boven de 80 jaar. Over routinematig voorschrijven van protonpompremmers bij acetylsalicylzuur was eerder discussie vanwege de kosten en complicaties van gebruik boven de 80 jaar. Dit onderzoek geeft echter een degelijke onderbouwing van het advies van de NHG-Standaard. Op basis daarvan valt zelfs te overwegen de grens voor maagbescherming te verlagen naar 75 jaar.

Li L, et al. Age-specific risks, severity, time course, and outcome of bleeding on long-term antiplatelet treatment after vascular events: a population-based cohort study. Lancet 2017;390:490-9.

Chau SH, et al. Cost effectiveness of gastroprotection with proton pump inhibitors in older low-dose acetylsalicylic acid users in the Netherlands. Drugs Aging 2017;34:375-86.