Meer impetigo, vooral in landelijk en Zuid-Nederland

Tot begin jaren negentig leek impetigo steeds minder vaak voor te komen. Meestal werd dat verklaard door de kleinere gezinnen, de gestegen welvaart en verbeterde hygiënische omstandigheden. Die dalende tendens lijkt te zijn omgebogen. In vergelijking met 1987 ging in 2001 een kwart meer kinderen tussen de 0 en 17 jaar – de leeftijd waarop impetigo het meeste voorkomt – hiervoor naar de huisarts: van 16,5 naar 20,6 gevallen per 1000 persoonsjaren (figuur 1). Het is niet waarschijnlijk dat de toename veroorzaakt wordt doordat ouders meer dan vroeger geneigd zijn naar de dokter te gaan. De consultfrequentie van kinderen bij de huisarts nam in dezelfde periode juist af. Het blijkt dat een kind met krentenbaard vaak niet welkom is op school of crèche vanwege de vermeende hoge mate van besmettelijkheid. Voor de werkende ouder van nu erg vervelend: zo snel mogelijk naar de dokter dus! Ook zou het kunnen zijn dat men esthetische oneffenheden minder accepteert dan voorheen. Overigens zijn er aanwijzingen dat de epidemieën van impetigo hardnekkiger worden. De boosdoener is steeds vaker een multiresistente Staphylococcus aureus. Impetigo met deze verwekker geneest trager en is daarom langer besmettelijk voor anderen. Dit zou een verklaring zijn voor een daadwerkelijk toegenomen vóórkomen van impetigo. En ook voor het frequentere doktersbezoek: als het niet vanzelf overgaat, ga je alsnog naar de huisarts.

Opvallend is dat impetigo vaker voorkomt in het zuiden van ons land (figuur 1) en in plattelandsgebieden (figuur 2). Deze twee relaties zijn onafhankelijk van elkaar. Een speculatieve verklaring voor de noord-zuidgradiënt is de concentratie van varkenshouderijen in Zuid-Nederland. Overdracht van stafylokokkenstammen van varkens naar mensen is eerder aangetoond, evenals een hogere incidentie van specifieke S. aureus-huidinfecties bij varkenshouders.