Patiënten met frequente COPD-exacerbaties gebruiken vaak inhalatiecorticosteroïden. De werking berust op het onderdrukken van het lokale immuunsysteem in de luchtwegen. Maar hetzelfde immuunsysteem zorgt voor de afweer tegen virussen en bacteriën. Inhalatiecorticosteroïden geven een lichte verhoging van het risico op longontsteking.
Recent onderzoek vat alle beschikbare literatuur over het risico op longontsteking door inhalatiecorticosteroïden (ICS) samen. Bij een COPD-exacerbatie zijn de grotere luchtwegen ontstoken, terwijl een longontsteking zich in de kleine luchtwegen (longparenchym) bevindt. Corticosteroïden remmen de werking van macrofagen, die zich vooral in de kleine luchtwegen bevinden. Dit verhoogt mogelijk het risico op longontstekingen.
De beschikbare literatuur is niet makkelijk te interpreteren door verschillende definities van COPD-exacerbaties en longontsteking. Eén van de problemen is dat de klinische verschijnselen van een COPD-exacerbatie en longontsteking overlappen. Een longfoto wordt niet in alle onderzoek gebruikt om de diagnose te stellen. Daarnaast kunnen resultaten van observationele onderzoeken verstoord zijn door indicatiebias: patiënten met ernstige COPD krijgen vaker ICS en hebben van zichzelf al een hoger risico op longontsteking. Gegevens uit gerandomiseerde trials hebben hier geen last van. Deze onderzoeken laten een verhoogd risico zien bij gebruik van ICS (relatief risico 1,5 tot 2,0). Wel was de uitval van patiënten met ernstige COPD hoger in de ICS-groep. Hierdoor kan het risico op longontsteking overschat zijn.
Dit onderzoek geeft een duidelijk overzicht van de huidige literatuur over het risico op longontsteking bij ICS-gebruik. Ondanks de tekortkomingen lijkt het er sterk op dat het risico op longontsteking wordt verhoogd door ICS-gebruik. Voor de praktijk betekent dit dat de indicatie voor ICS bij COPD-patiënten strikt moet worden nageleefd. Alleen patiënten met meer dan twee exacerbaties per jaar komen in aanmerking voor een ICS. Ook de aanbeveling in de NHG-Standaard COPD om op zoek te gaan naar de laagst effectieve dosis sluit hierbij aan.
Finney L, et al. Inhaled corticosteroids and pneumonia in chronic obstructive disease. Lancet Respir Med2014;2:919-32.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
