Met obesitas naar de neuroloog?

Dachten we te weten dat je dik wordt van te veel eten, nu blijkt mogelijk een hersenaandoening de boosdoener. Vooral de rechter prefrontale cortex krijgt de schuld. In een commentaar in de JAMA dragen de auteurs diverse observaties aan om dit gezichtspunt te staven. Schransen en toename van het lichaamsgewicht waren in het verleden frequente neveneffecten van frontale leukotomie. Beschadiging van de rechter prefrontale cortex kan resulteren in een passie voor eten. Hyperfagie correleert positief met frontale atrofie rechts bij dementie. Ook speelt de rechter prefrontale cortex een rol bij spontane fysieke activiteit – waarbij overigens omgekeerd die activiteit ook dit cortexdeel kan activeren. De rechter prefrontale cortex zou zich vooral bezighouden met verstandige beslissingen waarbij de sociale wenselijkheid en de langetermijngevolgen belangrijke criteria zijn. Er zijn aanwijzingen dat obese mensen op deze punten slechter scoren. Bovendien verklaart dit waarom ze interventies gericht op gewichtsreductie op termijn zo slecht volhouden. Eigenlijk vertonen obese types op meer fronten dom gedrag. Zo houden ze zich ook slechter aan voorschriften van de dokter en doen minder mee aan screeningsprogramma’s voor borstkanker. Het laatste is weer extra dom omdat ze daarop juist het hoogste risico lopen. Resteert natuurlijk de vraag hoe obesitas zulke epidemische vormen kon aannemen. Hier blijkt het model toch niet te kunnen zonder omgevingsinvloeden. Chronische psychosociale stress in de moderne industriële samenleving zou via langdurige activatie van de hypothalamus-hypofyse-bijnieras en toegenomen cortisolproductie de rechter prefrontale cortex ontregelen. En zo vallen alle puzzelstukjes als vanzelf in elkaar. Uit de titel van het artikel blijkt dat het allemaal nog gaat om een hypothese. Verschaffen losse waarnemingen en uiteenlopende associaties en correlaties een theorie een meer solide fundament dan drijfzand? Voorlopig gaat elk pondje wat mij betreft nog door het mondje. (TW)