Samenvatting
Ruim negentienhonderd huisartsen namen dit jaar deel aan het NHG-Congres over spoedeisende hulpverlening door de huisarts. Zij bekeken hoe collega's de diensten organiseerden in centrale huisartsenposten, spijkerden hun theorie bij en brachten hun vaardigheden op peil in workshops, demonstraties en vaardigheidstrainingen. Maar ook ontmoetten ze collega's, want het ‘sociale aspect’ is een element dat zeker bijdraagt aan het succes van de jaarlijkse congressen.
Goedgevuld
Buiten dromt nog steeds een massa huisartsen richting Nederlands Congres Centrum als de grote zaal zich al vult voor de opening van het programma. Op de stoelen vinden de deelnemers een congrestas waarin zich een tweetal NHG-publicaties bevinden. Allereerst is er de nieuwe NHG-Bouwsteen ‘Verbandmiddelen en wondbehandeling’, een handzaam boekje waar ook de praktijkassistente haar voordeel mee kan doen, want de achtergrondinformatie is nadrukkelijk gericht op (het opfrissen van) haar kennis. Ook ontvangen de deelnemers het nieuwste cahier van de serie over communicatie en attitude: ‘En dat moet nu, zegt u…? Over spoedeisende hulpverlening door de huisarts’ (zie ook pagina 43 van dit katern). En tot slot is er voor de deelnemers een congresboekje met samenvattingen van de diverse congresonderdelen, compleet met leerpunten en ruimte voor aantekeningen.
De plenaire inleidingen
NHG-voorzitter Wim Stalman opent het congres. Hij neemt meteen ook afscheid, want na vier jaar draagt hij de voorzittershamer over aan Ted van Essen, die hem kort bedankt. Het wetenschappelijk programma wordt geopend door Paul Giesen, voorzitter van de Wetenschappelijke Programma Commissie. ‘Het huisartsenberoep is prachtig en de spoedeisende hulpverlening is daarvan een wezenlijk en interessant onderdeel’, is de kern van zijn boodschap. De status van de huisarts blijkt nogal hoog; het vak bekleedt volgens de bevolking – na chirurg en hoogleraar – een eervolle derde positie. Een kort, geestig filmpje toont ons ‘een huisarts’ die op geheel eigen wijze een spoedgeval van een hartinfarct op straat oplost: de op een lantaarnpaal aangesloten accukabels weten het leven van de ongelukkige te redden, waarna deze ‘huisarts’ echter het dankbare slachtoffer onverwijld elektrocuteert…’ Als het gelach is verstomd, vervolgt Giesen met de vraag of de aanwezigen wel over voldoende vaardigheden beschikken en gaat hij in op de belemmeringen bij de spoedeisende hulpverlening door de huisarts.
Prijsuitreikingen
Tijdens het congres zijn twee prijzen uitgereikt, te weten:
- De Heert Dokter-prijs 2000 voor het beste artikel in Huisarts en Wetenschap. Deze is gewonnen door Peter Lucassen voor het artikel ‘De effectiviteit van behandelingen van excessief huilen bij zuigelingen’;
- De Thelesphorus-prijs 2000 voor het beste proefschrift in 1999/2000. Deze is gewonnen door Roger Damoiseaux voor de dissertatie ‘Acute otitis media in infancy in general practice. A therapeutic and prognostic study’.
Hebbedingetjes…
Tijdens de pauzes verdringen de deelnemers elkaar bij de koffiebars en buffetten. De industrie is zoals altijd goed vertegenwoordigd met allerlei aantrekkelijke en minder aantrekkelijke ‘cadeautjes’. Veel belangstelling is er voor een roeimachine, waarop in een minuut een zo groot mogelijke ‘afstand’ moet worden afgelegd. Hoe lang een minuut van opperste inspanning kan duren, is goed te zien aan de rood aangelopen, bezwete en nahijgende deelnemers aan deze wedstrijd. Op een onderzoekbank ligt een man met een akelig uitziend necrotiserend ulcus aan zijn enkel. Je kunt tot diep in de vieze, zwarte wond kijken en ook de huid eromheen is duidelijk aangedaan. Allemaal nep! Bij de NHG-stand is er vooral belangstelling voor de EVS-stand alone. Gedemonstreerd wordt hoe je – na het invoeren van een ziektebeeld of ICPC-code – met een enkele muisklik toegang krijgt tot NHG-Standaarden, een overzicht van patiëntenfolders, NHG-Patiëntenbrieven, of een medicatieadvies. Veel ‘computerfreaks’ gaan zelf aan de slag en hebben al snel de smaak te pakken. Alle congresdeelnemers krijgen de cd-rom met daarop de EVS-stand alone aan het einde van de dag uitgereikt. Met deze cd-rom kan nu al worden gewerkt, maar nog niet direct vanuit het EMD. Zodra de diverse leveranciers het EVS hebben ingebouwd in hun HIS'en, is ook die directe koppeling met het EMD mogelijk geworden.
Lange vingers…
De Stichting Soa-bestrijding had dit jaar een wel héél aanlokkelijke attractie gepland: in een spannende goudkleurige doos met een uitgesneden hart had een dildo moeten staan waarop de congresdeelnemers hun snelheid in het omdoen van een condoom hadden kunnen testen. Helaas ging deze ‘vaardigheidstraining‘ niet door… de dildo werd in de nacht voorafgaand aan het congres gestolen! Vermoedelijk heeft een nacht(w/br)aker de verleiding van dit ‘hebbedingetje‘ niet kunnen weerstaan.
Centrale workshops
Een nieuwe werkvorm is dit jaar de ‘centrale workshop’. zo'n vijfhonderd deelnemers per keer denken in de grote zaal mee over Nieuwe organisatievormen of Toekomstbespiegelingen. Na een korte inleiding kunnen de deelnemers met elkaar discussiëren en met behulp van stemmachines hun mening kenbaar maken. Zo blijkt in de workshop Nieuwe organisatievormen ruim 92 procent van de aanwezigen van mening dat huisartsenzorg buiten kantooruren huisartsenwerk is. Wel moet een grootschalige dienstenstructuur worden ingevoerd in het hele land, vindt 72 procent. Dit omdat een dergelijke structuur voorwaarden schept voor een betere kwaliteit (77 procent). In de workshop Toekomstbespiegelingen is 68 procent van mening dat de uitgangspunten voor spoedeisende huisartsgeneeskunde in stad en platteland gelijk zijn en 72 procent dat deze in de toekomst zal zijn georganiseerd in of rond het ziekenhuis. Tot slot onderschrijft ruim 80 procent van de aanwezigen de stelling dat, aangezien spoedeisende hulpverlening door huisartsen alleen kan worden gerealiseerd in georganiseerd verband, het belang van de individuele huisarts ondergeschikt dient te worden gemaakt aan het algemeen belang. Zie pagina 41 voor een verslag over de centrale workshop Nieuwe organisatievormen.
Demonstraties
Vertegenwoordigers van diverse huisartsenposten gaan in op mogelijke organisatiemodellen. In de stands worden de lokale bijzonderheden en de voor- en nadelen van de verschillende modellen naar voren gebracht. In een andere demonstratie wordt ingegaan op het kwaliteitsbeleid van diverse huisartsenposten. Meer aanschouwelijk is de demonstratie over Traumatologie: een ambulanceverpleegkundige laat bijvoorbeeld aan de hand van dia's zien wat je zoal kunt tegenkomen aan ongevallen waarbij slachtoffers bekneld zitten. Ook wordt een ambulance ‘uitgepakt’ en wondbehandelingstechnieken getoond. Zie pagina 41 voor een verslag van de demonstratie Communicatieve vaardigheden.
Workshops
In de diverse workshops is er een actieve interactie tussen de inleiders en de deelnemers. Over acute, heel snel piekende hoofdpijn bijvoorbeeld: bij twijfel altijd verwijzen, want in eenderde van de gevallen is er sprake van ernstige pathologie. En bij de casus van het kind met koorts denken de aanwezigen nadrukkelijk mee bij iedere presentatie van het beloop. Wat heeft dit kind? Is het pluis of niet pluis? Zie ook het verslag op pagina 41 over de workshop Suïcidaliteit.
Afgeluisterd in de tram
‘Heb jij nog wat nieuws geleerd vandaag?’ ‘Ja, dat over die schouderluxaties was wel interessant.’ ‘Dan moet je toch je voet in de oksel van de patiënt zetten?’ ‘Nee, dat heb ik destijds ook geleerd, maar nu moet je gewoon een laken om het slachtoffer heenleggen. Dan laat je iemand anders daaraan trekken, en ga je zelf heel rustig met je gewicht aan de arm hangen, zodat je de schouder zonder schokken weer op zijn plek trekt.’ ‘Ik vond die workshop over oogtrauma's wel interessant. Met vier heel eenvoudige technieken kun je zo een heleboel zeggen over wat er aan de hand is en of het ernstig is of niet.’
Vaardigheidstrainingen
Altijd leuk om te zien is het hoe iedereen aan de slag gaat om de eigen handigheid op peil te brengen. Zo is er een complete ‘naaitafel’ waaraan vele huisartsen zich inspannen met wondlijm, nietjes en draadhechtingen. De slagersvrouw die is uitgeschoten bij het uitbenen van de karbonaadjes, heeft gruwelijke snijwonden opgelopen en ook die brandwond ziet er niet lekker uit. Steeds worden de verbanden aangelegd om de ‘gezonde’ lichaamsdelen, om de prachtige make-up niet te ruïneren. Bij reanimatie zijn er poppen in alle leeftijdscategorieën: hoe reanimeer je een baby, en hoe een volwassene? Maar ook: hoe leg je iemand in de stabiele zijligging en hoe gaat ook alweer precies de Rautek-greep? De coniotomie wordt driftig geoefend. ‘Je moet het echt een keer zelf gevoeld hebben.’ Twee huisartsen bevoelen elkaars hals op zoek naar de juiste plek. ‘En nu maar hopen dat het nooit in het echt hoeft te gebeuren!’ Het aanbrengen van een infuus ziet er gemakkelijk uit als de verpleegkundige het voordoet, maar blijkt toch problemen op te leveren. Een huisarts wordt wanhopig als het keer op keer niet lukt een ader aan te prikken. Een ander lukt dat wel, maar die vergeet weer de stuwband los te maken, met een bloederig resultaat.
Terug in de grote zaal
In de slotsessie bespreekt Margriet Bouma de resultaten van de kennistoets (zie pagina 42). Ted van Essen sluit het wetenschappelijk programma af en bedankt de congresorganisatoren en de leden van de Wetenschappelijke Programma Commissie. Tot slot kondigt de congresvoorzitter van volgend jaar, André Haverkort, het congres 2001 over de geestelijke gezondheidszorg aan: ‘Gestreefd wordt naar een lichtvoetig congres, met gedichten en muziek.’ Om vast in de stemming te komen citeert hij een gedicht van Judith Herzberg: ‘Wat wil je later worden? Invalide!’
Cabaret
Bijna naadloos wordt overgegaan op het allerlaatste gedeelte van het congres, als André Haverkort plaatsneemt achter de vleugel. Ditmaal geen Hans van der Voort die zorgt voor het afsluitende cabaret, maar een nieuwe ster aan het firmament: Willem Bijleveld. Dreigend met de komst van tweeduizend standaarden (gelukkig komt er een NHG-wandmeubel!) en op een wc gezeten letterlijk ‘zijn kont afvegend’ met Huisarts en Wetenschap, weet hij de lachers al snel op zijn hand te krijgen. In het kader van ‘grensverleggende geneeskunde’ meet hij zichzelf een sexy image aan. En tot slot weet hij de deelnemers zover te krijgen dat zij ‘de LHV’er naast zich’ een hand geven en uit volle borst met hem meezingen.
Let's have a party!
Terwijl degenen die naar huis gaan nog aan de borrel zijn, vertrekken de eerste trams naar de Nieuwe Kerk, een wel heel bijzondere feestlocatie! Bovenin de kerk is de ruimte voor de echte ‘party-animals’. Na het eten, dat aan tafels maar ook hangend in de koorbanken wordt genuttigd, zorgt een swingende band ervoor dat de dansvloer continu druk wordt bevolkt. In de benedenruimte van de kerk kunnen degenen terecht die wat meer op hun rust zijn gesteld: een jazzbandje zorgt hier voor achtergrondmuziek. Om twaalf uur stopt de muziek, maar de echte ‘die-hards’ blijven ook dan nog praten, tot de kerk om een uur 's nachts de poorten sluit. (AS)
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
