Mindfulness is populair. Of het nu gaat om patiënten met kanker, depressie, ADHD of SOLK, of om leidinggevende medisch specialisten of communiceren in het algemeen, er lijkt altijd wel een mindfullness-training bij te passen. Burn-out onder Nederlandse huisartsen is, met een prevalentie van 20%, een serieus probleem. Recent Nijmeegs onderzoek claimt dat mindfulness burn-out onder huisartsen kan voorkomen.
Verweij et al. includeerden 50 huisartsen, van wie er 30 een mindfulness-training kregen en 20 op de wachtlijst werden geplaatst. De training werd aangeboden als onderdeel van een nascholingsprogramma. De twee groepen waren vergelijkbaar qua leeftijd, geslacht, werkervaring en praktijksetting. Burn-out, werkplezier, empathie en mindfulnessvaardigheden werden voor en na de training, respectievelijk wachtlijstperiode, bij alle huisartsen gemeten.
De trainingsgroep rapporteerde bij aanvang meer depersonalisatie, minder werkplezier, meer emotionele uitputting en minder mindfulness-vaardigheden.
Groepsevaluatie na de training onthulde zes thema’s: 1) bewustzijn van lichaamssignalen, gedachten en emoties; 2) herkennen van eigen patronen; 3) verandering van patronen; 4) lichamelijk en psychisch welzijn; 5) zelfacceptatie en 6) acceptatie van de ander. Twee deelnemers hadden geen baat bij de training. Kwantitatieve analyse toonde dat depersonalisatie meer afnam in de trainingsgroep. Training had geen effect op werkplezier of emotionele uitputting. Werktoewijding en mindfulnessvaardigheden namen wel toe. Volgens de onderzoekers is, hoewel de resultaten niet generaliseerbaar zijn, mindfulness een haalbaar en acceptabel onderdeel van huisartsennascholingsprogramma’s met potentie om burn-out te voorkomen.
Al met al weinig evidence om mindfulness aan te bevelen als panacee voor de verontwaardiging, irritatie, verdriet, boosheid, machteloosheid, of frustratie, die u als huisarts in uw werk oploopt. Fietsen, een boek lezen, met uw kinderen naar de speeltuin gaan, een gesprek met een collega of patiënt zijn minder trendy maar mogelijk net zo potent om de lolfactor in uw werk te behouden.
Marianne Dees