Naar betere diabeteszorg tijdens de ramadan

Het doel van dit project is om een cultuursensitief programma te ontwikkelen en een regionaal samenwerkingsverband op te zetten. Diabetespatiënten worden binnen hun eigen culturele setting benaderd, met een gelijkluidende boodschap van zowel zorgverleners als imams. De primaire uitkomstmaten zijn hoe de implementatie van het programma verloopt en hoe deze op grotere schaal kan worden toegepast. Voor de secundaire uitkomstmaat analyseren de onderzoekers het effect van het programma op onder andere de glykemische waarden en antropometrische parameters.

Internationaal onderzoek toonde al eerder aan dat de ramadan gevaarlijk kan zijn voor diabetespatiënten.1 De Nederlandse Diabetes Federatie (NDF) maakte daarom een handleiding om zorgverleners handvaten te bieden voor de begeleiding van diabetespatiënten tijdens de ramadan.2 Desondanks blijft diabeteszorg in die periode vaak lastig. Dat blijkt ook uit een recent focusgroeponderzoek bij praktijkondersteuners en patiënten in Amsterdam. De praktijkondersteuners hebben het idee dat zij van alle problemen alleen het topje van de ijsberg zien. De patiënten zeggen behoefte te hebben aan meer informatie over diabetes en willen graag adviezen over hoe zij zo ‘veilig’ mogelijk aan de ramadan kunnen deelnemen. In 2011 werd geregistreerd dat de huidige diabetesprogramma’s nog onvoldoende in staat zijn om de sociale en culturele barrières te doorbreken.3

In het Verenigd Koninkrijk is een niet-gerandomiseerd onderzoek gedaan naar het effect van een educatieprogramma over de ramadan.4 Daaruit bleek dat patiënten die het programma hadden gevolgd minder hypoglykemieën hadden tijdens de ramadan, minder gewichtstoename en gedurende het gehele jaar stabielere HbA1c-waarden dan patiënten die het programma niet hadden gevolgd.

Dit nieuwe onderzoek moet uitwijzen hoe we de diabeteszorg tijdens de ramadan in Nederland het best kunnen organiseren. Het onderzoek loopt tot september 2019.