Naar minder preventieve medicatie in het laatste levensjaar

De database bevatte een groep van ruim 1200 patiënten die in 2019 waren overleden. De onderzoekers selecteerden daaruit alle volwassen patiënten die langer dan een jaar voor overlijden de diagnose van een levensbedreigende aandoening hadden gekregen (n = 666). Van hen gebruikte 69% ten minste 1 preventief medicijn in het jaar voor overlijden.

Soorten medicatie

De meest gebruikte preventieve medicatiegroep bestond uit vitamines (36%). Bij 56% van deze vitaminegebruikers werd het medicijn gestopt tijdens het laatste jaar, met een mediaan interval tussen stop en overlijden van 110 dagen. Van de patiënten gebruikte 35% in het laatste jaar cholesterolverlagers (48% gestopt; mediaan 65 dagen). Ongeveer een kwart (24%) gebruikte calciumsupplementen (61% gestopt; mediaan 60 dagen) en 9% bisfosfonaten (70% gestopt; mediaan 119 dagen).

Stopredenen

De onderzoekers vonden voor 73 van de 385 (19%) gestopte medicijnen een stopreden in de journaalregels. De tijd tussen stop en overlijden was het grootst als er bijwerkingen optraden (n = 4; mediaan 312 dagen) of na een medicatiereview (n = 25; mediaan 71 dagen). Bij andere stopredenen (bijvoorbeeld patiënt overduidelijk terminaal) was de tijd tussen stoppen en overlijden veel korter.

Medicatiebeoordeling

Gebruik van preventieve medicatie in het laatste jaar voor overlijden komt dus veel voor. Een medicatiereview kan een goed (en relatief vroeg) moment zijn om medicatie te stoppen. Overigens is onbekend bij hoeveel patiënten uit dit onderzoek een review is uitgevoerd zonder dat preventieve medicatie is gestopt en of deze in sommige gevallen bewust werd gecontinueerd. Het NHG-Stappenplan medicatiebeoordeling benoemt ‘sterk afgenomen levensverwachting’ als mogelijke aanleidingen voor een medicatiereview. Wellicht moeten we alerter zijn op het daadwerkelijk uitvoeren daarvan. Dit zou heel goed een vast onderdeel van een ACP-gesprek kunnen zijn.