Deze data komen uit een onderzoek van het CBS dat van maart tot juli 2018 werd uitgevoerd. Deelnemers vulden online vragenlijsten in en non-responders werden telefonisch of face-to-face ondervraagd. In totaal deden 3625 volwassenen aan het onderzoek mee; de respons was 41% met goede representativiteit.
In het afgelopen jaar bezocht ruim 11% een alternatief genezer en daarbij waren vrouwen en hoger opgeleiden oververtegenwoordigd. De osteopaat, chiropractor en acupuncturist werden het vaakst bezocht, elk door 2% van de respondenten. Een meerderheid prefereerde reguliere boven alternatieve geneeswijzen, maar 24% hechtte evenveel waarde aan reguliere als aan alternatieve geneeswijzen. Mensen die alternatieve geneeswijzen prefereerden, noemden de holistische aanpak als voordeel. Van de ondervraagden vond 60% dat (een deel van de) alternatieve geneeswijzen moet worden opgenomen in het basispakket.
Wat vindt u? Moeten alternatieve geneeswijzen beter worden onderzocht? Stel dat alternatieve geneeswijzen duurdere – onnodige – zorg voorkomen, is vergoeding dan gerechtvaardigd? Deze discussie is niet zomaar beslecht. Tot die tijd is het goed om te beseffen dat een deel van onze spreekuurbezoekers ook een alternatief genezer bezoekt.
Lees meer over het onderzoek Statistische Trends. Alternatieve geneeswijzen: contact en opvattingen.
Literatuur
- CBS. Statistische Trends. Alternatieve geneeswijzen: contact en opvattingen. Den Haag: CBS, 2019.
Reacties (8)
Dit nieuwsbericht roept emoties op. Het is een samenvatting van mijn hand en geen boodschap van Huisarts en Wetenschap of het NHG. Deze nieuwsberichten zijn bedoeld om onderzoeken of ontwikkelingen weer te geven en aanzet te geven tot discussie. Dit onderzoek van het CBS is een cross sectionele analyse die toont hoe vaak respondenten een osteopaat, chiropractor of acupuncturist hadden bezocht, hoe zij dit waarderen en hoe zij denken over noodzaak tot vergoeding in de basiszorg. Er is geen sprake van een vergelijking met reguliere zorg en dat pretendeert het CBS ook niet. Overigens maakt collega Blanker geen gehakt van stellingen, maar concludeert hij in zijn college volgens mij dat er geen bewijs voor of tegen de stelling bestaat, dat niet reguliere behandelwijzen voordeliger zorg opleveren.
Dan mijn knuppel in het hoenderhok. "Stel dat alternatieve geneeswijzen duurdere – onnodige – zorg voorkomen, is vergoeding dan gerechtvaardigd? Deze discussie is niet zomaar beslecht." Zelf dacht ik aan mijn spreekuur, waarin patienten met aspecifieke lage rugpijn of kniepijn soms geavanceerde beeldvorming willen, of naar de neuroloog. Soms verwijs, ik dan toch. Dat is niet zozeer geen bewezen effectieve zorg, het is erger dan dat. Het is bewezen niet effectieve zorg. Soms ben ik dan blij dat een patient er zelf voor kiest om eerst naar de chiropractor te gaan, zeker als de klachten, post aut propter, dan verdwijnen. Misschien is dit wel herkenbaar? Bovendien kijken politici, die uiteindelijk beslissen over vergoeding in de basiszorg, ook naar dit soort dilemma's; laten we daarom het wetenschappelijke hoofd koel houden.
Lidewij Broekhuizen
- Login om te reageren
Nog even over de laatste, zeer vreemde alinea:
"Stel dat alternatieve geneeswijzen duurdere – onnodige – zorg voorkomen, is vergoeding dan gerechtvaardigd? Deze discussie is niet zomaar beslecht."
Ik kan hier met mijn verstand niet bij. Wat gaat er in het hoofd van de gepromoveerde schrijfster om als ze dit schrijft? Oplichterij die geld oplevert, is geoorloofd??
Er was ooit een artikel (van Kooreman en Baars) dat compleet ten onrechte claimde dat niet-reguliere behandelwijzen voordeliger zorg opleverden (members.ziggo.nl/peterkooreman/gpcs.pdf). Kijk naar de video van het VtdK-symposium 2017 (over kwakzalverij in de huisartsgeneeskunde) en zie hoe huisarts-epidemioloog Marco Blanker gehakt maakt van die onzinstelling: https://www.youtube.com/watch?v=7YybiPtDWhE
- Login om te reageren
Alternatieve geneeswijzen bestaan helemaal niet, het heet niet-reguliere behandelwijzen (of om met Arjen Lubach te spreken: onbewezen ideetjes). Zie ook https://www.knmg.nl/advies-richtlijnen/dossiers/niet-reguliere-behandel…
Schrijnend dat er bij het NHG berichten van een dergelijk niveau verschijnen. En waar slaat die als discussie bedoelde vraag: "Wat vindt U?" eigenlijk op. Moeten we van geneeskunde iets vinden of is de wetenschap leidend? Je zou zeggen bij H&W en NHG het laatste, maar ik ben er niet zeker van dat er niet een algehele vertrutting in huisartsenland plaatsvindt.
- Login om te reageren
.
- Login om te reageren
Naar mijn mening is in de titel van dit nieuwsbericht de term waarderen ongelukkig en insinuerend gekozen. Er wordt gebruik gemaakt van de dubbele betekenis van waarderen, nl "op prijs stellen" versus "op waarde schatten". Nog een stapje verder gaat de laatste alinea, waarin gevraagd wordt of vergoeding voor alternatieve geneeswijzen gerechtvaardigd is als hierdoor "duurdere, onnodige zorg voorkomen kan worden". Vanzelfsprekend moet dure, onnodige zorg voorkomen worden. Gestreefd moet worden naar betaalbare en bewezen effectieve zorg. En laat nou daar juist de schoen wringen bij de alternatieve geneeswijzen...
- Login om te reageren
Met "En laat nou daar juist de schoen wringen bij de alternatieve geneeswijzen... " gaat Lucienne kort door de bocht. Alle 'alternatieve geneeswijzen' worden hiermee (weer eens) op 1 grote hoop gegooid.
1. Er zijn vormen van aanpak binnen de complementaire zorg -deze term vind ik passender- wel degelijk evidence based.
2. We (zeker huisartsen) moeten ons ernstig afvragen hoe evidence based wij op een dag zelf eigenlijk bezig zijn.
3. We moeten ons ernstig afvragen of evidence based eigenlijk wel iets zegt over de individuele patient in onze spreekkamer met zijn eigen genetisch profiel en microbioom.
4. Complementaire vormen van behandeling zijn bij regelmaat doeltreffender dan de reguliere aanpak. Hoe is dat mogelijk? Omdat daar gezocht wordt naar waaróm wordt iemand ziek én omdat er in de regel (veel) meer tijd wordt uit getrokken voor het hele verhaal. Wij stellen louter in 10 min vast dát iemand ziek is, wát er ziek is en behandelen vervolgens de symptomen. En dat doen we vaak niet eens goed, want we noemen de klachten "chronisch" en men komt niet van de medicijnen af. Ze krijgen er bovendien alleen maar diagnoses en medicijnen bij. We genezen zo niet, we doen aan pappen en nat houden! Eigenlijk zijn wij alleen echt goed in het behandelen van acute kwalen.
Collegae, het wordt tijd dat wij ons op het achterhoofd krabben. Niet alleen omdat de patient ons qua kennis aan het inhalen is (jawel! kijkt u maar eens naar de leerzame You Tube filmpjes van bijvoorbeeld Ivor Cummins), ook omdat elders in de wereld complementaire zorg allang hand in hand gaan, ook in ziekenhuizen. #functionalmedicinerocks #nederlandsezorglooptachter #tijdvoortransformatievandegeneeskunde
- Login om te reageren
Dank voor de reactie Lieneke. Ik ben het helemaal met je eens dat het kort door de bocht is om alle alternatieve geneeswijzen op één hoop te gooien. Ik reageer echter op een nieuwsbericht in HenW over een CBS-onderzoek, en in beiden wordt juist die term gebruikt. Naar mijn mening geeft dit dus te denken over de betekenis/interpretatie van zowel het CBS onderzoek als de HenW weergave hiervan.
- Login om te reageren
Oké! Blijf het toch een beetje cryptisch vinden Lucienne: wát denk je daar dan precies over?
- Login om te reageren