De NHG-standaard Duizeligheid gooit echte duizeligheid en orthostatische hypotensie te veel op een hoop. Het verdient dan ook de voorkeur naast een standaard over duizeligheid (centraal/ perifeer) een tweede standaard over syncope/orthostase te maken. Het zijn immers verschillende beelden. De incidentie van duizeligheid in de huisartsenpraktijk neemt sterk toe met de leeftijd (tweejaarsincidentie in cohort 15-24 jaar: 1,1 en in cohort >60 jaar: 24,2).1 De incidentie van orthostatische hypotensie neemt echter af (tweejaarsincidentie in cohort 15-24 jaar: 4,0 en in cohort >60 jaar: 1,6).1 Orthostatische hypotensie komt bij ouderen heel vaak voor, vaker zelfs dan een chronische ziekte (13,7% versus 6,4%).2 Orthostatische hypertensie is een daling in de systolische bloeddruk van 20-25 mmHg. Via meten van de bloeddruk in rust – en na 2-3 minuten staan – kan men bepalen of duizeligheid wordt veroorzaakt door orthostatische hypertensie. Door excessieve pooling van bloed in de benen ziet men bij (leptosome) jongeren vaak houdingsafhankelijke duizeligheid (bloeddrukdaling binnen 10 seconden tot 60 mmHg systolisch), een houdingsafhankelijke tachycardie (frequentietoename >30 sl/min), of – bij lang staan in een warme omgeving – orthostatische hypertensie ontstaan, soms resulterend in (bijna)syncope.3 Het kruisen van de benen geeft een mechanische compressie van het vaatbed in de benen. Bij opkomende duizeligheid kan zo een excessieve bloeddrukdaling worden voorkomen. Bij ouderen moet men de onderliggende oorzaak opsporen. Bij duizeligheid door een andere oorzaak of onvoldoende spierkracht zal een oudere juist omvallen. Benenkruisen kan ook bij ouderen zinvol zijn.
Antwoord
Wij bedanken collega Dambrink voor zijn aanvullende opmerkingen over orthostatische hypotensie die de orthostatische klacht duizeligheid kan veroorzaken. De NHG-Standaard Duizeligheid is een klachtgeoriënteerde standaard met daarin aandacht voor orthostatische klachten, als vorm van duizeligheidsklachten (licht gevoel in het hoofd, het gevoel bijna flauw te vallen), anamnestische gegevens die optreden na opstaan uit liggende of zittende houding. Volgens de standaard is het niet nodig om bij orthostatische klachten de bloeddruk te meten om een orthostatische hypotensie vast te stellen omdat dit geen bijdrage levert aan het te volgen beleid. A.A.A. Verheij, J. van Lieshout, F.S. Boukes
Literatuur
- 1.↲↲Lamberts H. Morbidity in general practice. Utrecht: Huisartsenpers, 1984.
- 2.↲Mader SL, Josephson KR, Rubenstein LZ. Low prevalence of postural hypotension among community dwelling elderly. JAMA 1987;258:1511-4.
- 3.↲Dambrink JHA. Orthostatic regulation of blood pressure in healthy individuals: A comparative study in young and old subjects [Proefschrift]. Franeker: Van Wijnen, 1991.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
