Niet-rokende partners

Gedragsverandering zoals stoppen met roken wordt bepaald door motivatie en zelfvertrouwen van het individu, terwijl familie, vrienden en collega’s kunnen bijdragen aan het proces. In de V.S. nam het percentage rokers onder volwassenen in de laatste 40 jaar af van 45% naar 21%. Hoe groot is de invloed van de sociale omgeving op mensen die willen stoppen met roken? Tussen 1971 en 2003 hielden Christiakis en Fowler het sociale netwerk bij van 5123 deelnemers aan de Framingham-studie. Het ging daarbij om de invloed die ‘stoppers’ in de directe leefomgeving hebben op iemands rookgedrag. Denk daarbij aan het stoppen met roken door partner, broers en zussen, collega’s, vrienden, kennissen en buren. Per deelnemer werden gemiddeld meer dan 10 contacten (‘ties’) in kaart gebracht. Stoppen met roken door de partner had het grootste effect: 67% minder roken. Bij niet-rokende vrienden rookte 36% minder, bij niet-rokende collega’s was dit 34% en bij niet-rokende broer of zus ging het om 25%. Het minste effect hadden niet-rokende kennissen en buren, in het bijzonder als zij een lager opleidingsniveau hadden. De invloed van de omgeving op roken is dus groot. Dit betekent dat overheidsmaatregelen en collectieve interventies een groot effect kunnen hebben. Het normale, terugkerende gesprek met de individuele roker tijdens het zorgcontact – waarbij de motivatie om te stoppen wordt gepeild en de barrières in beeld komen – kan aangewend worden als een effectieve collectieve interventie door huisartsen en hun praktijkondersteuners. (BP)