Angst voor bijwerkingen is een belangrijke reden om van vaccinatie af te zien. Systematisch onderzoek naar bijwerkingen van COVID-vaccinaties is daarom van groot belang. Om meer te weten te komen over de nocebo-effecten van COVID-vaccinatie voerden onderzoekers een systematische review en meta-analyse uit. De primaire uitkomstmaten waren de proporties systemische en lokale (injectie-plek) bijwerkingen in de placebogroep en de verschillen in bijwerkingen tussen de placebo- en behandelgroep.
De onderzoekers voerden een systematische zoekopdracht uit in Medline (PubMed) en de Cochrane CENTRAL databases. Op basis daarvan selecteerden zij trials onder deelnemers ≥ 16 jaar met een inerte placebogroep die in de eerste 7 dagen na de injectie bijwerkingen voor de placebo- en de behandelgroep apart rapporteerden. Dit leverde 12 artikelen op, die rapporteerden over 45.380 deelnemers (placebogroep n = 22.578; behandelgroep n = 22.802) en verschillende typen vaccins (mRNA-, vector- en eiwit-gebaseerde vaccins).
Na de eerste injectie rapporteerde 35,2% (95%-BI 27,7% tot 43,7%) van de placebogroep systemische bijwerkingen, waarvan hoofdpijn (19,3%; 95%-BI 13,6 tot 25,1%) en vermoeidheid (16,7%; 95%-BI 9,8% tot 23,6%) het vaakst werden gemeld. Na de tweede injectie rapporteerde 31,8% (95%-BI 28,7% tot 35%) van hen systemische bijwerkingen. De vergelijking tussen de placebo- en behandelgroep liet zien dat 76% van de systemische bijwerkingen na de eerste dosis en 52% na de tweede dosis op nocebo-effecten lijken te berusten. Voor lokale bijwerkingen lagen de nocebo-effecten lager (24% na de eerste en 16% na de tweede injectie). Beperkingen van deze review zijn het relatief kleine aantal geïncludeerde trials en de hoge heterogeniteit van de onderzoeken, onder andere in de wijze waarop de bijwerkingen werden onderzocht.
Aspecifieke klachten na de COVID-vaccinatie, zoals hoofdpijn en vermoeidheid, worden vaak gerapporteerd. Deze review toont dat deze veelal op nocebo-effecten lijken te berusten. Een goed punt om mee te nemen bij het voorlichten van onze patiënten.
Lees meer over de review Frequency of adverse events in the placebo arms of COVID-19 vaccine trials. A systematic review and meta-analysis van J.W. Haas, et al.
Literatuur
- Haas JW, et al. Frequency of adverse events in the placebo arms of COVID-19 vaccine trials. A systematic review and meta-analysis. JAMA Network Open 2022;5:e2143955.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
