O ja, u bent ook nog slachtoffer van partnergeweld…

De computer is een handig hulpmiddel in de praktijk. Maar is het ook een aanrader om hiermee voorafgaand aan het consult vragen te stellen over geweld in de relatie? In Canada konden vrouwen in de wachtkamer van een huisartsenpraktijk meedoen aan een onderzoek naar gezondheidsrisico’s (n=293, respons 61%). De interventiegroep (n=144) beantwoordde in een aparte ruimte een vragenlijst over gezondheidsrisico’s via een ‘touch screen’ van een praktijkcomputer, voorafgaand aan het consult. Na het consult werd een schriftelijke exit-vragenlijst afgenomen. De controlegroep hoefde alleen de exit-vragenlijst in te vullen. De uitkomst gaf aan of een vrouw risico liep op partnergeweld in haar huidige relatie in het afgelopen jaar. De huisarts, die geblindeerd was voor de eigenlijke onderzoeksvraag, ontving de uitkomst als een waarschuwing op zijn computerscherm tijdens het consult met de betreffende patiënt. De vraag was of de huisarts hiervan gebruik zou maken en het probleem zou aansnijden tijdens het consult. De patiënt was niet op de hoogte van de melding. De consulten werden opgenomen (audiotape) en het aantal keren dat de dokter van de gelegenheid gebruikmaakte om over partnergeweld te praten was de primaire uitkomstmaat. De secundaire uitkomst was hoe vaak de veiligheid van de vrouw aan de orde kwam. Conform eerdere onderzoeken bleek 22% van de vrouwen actueel partnergeweld en controle (een vorm van partnergeweld) mee te maken. Huisartsen weten dit vrijwel nooit. Zij bespraken het probleem significant vaker in de interventiegroep (RR 1,4) en de identificatie nam toe (RR 2,0). De onderzoekers keken niet naar de kwaliteit van de wijze waarop dit probleem besproken werd. Geschat wordt dat de baseline herkenning van partnergeweld 0-3% is.2 Dit is erg laag voor een probleem met zulke grote gevolgen voor de gezondheid, en een blinde vlek bij de huisarts. Om dit patroon te doorbreken screent men in Canada onder de vrouwelijke patiënten in de huisartsenpraktijk op partnergeweld. In het zoeken naar de beste manier komt ook de beschreven computermethode voorbij. Het bespreken van dit onderwerp blijft lastig, ook al geeft een patiënt aan erover te willen praten. Een cursus volgen in het bespreekbaar maken van partnergeweld lijkt mij nuttiger dan een waarschuwing in het scherm. Is de computer geschikt als hulpmiddel om partnergeweld te kunnen signaleren en bespreken? Nou nee… Ik stel me al voor hoe dat gaat aan het einde van het consult: ‘O ja, ik zie dat u ook nog slachtoffer bent van partnergeweld…’ of een dokter zegt niets en denkt: ‘Help, moet ik daar iets mee?’ (Sylvie Lo Fo Wong)