Onafhankelijk onderzoek

Het AMC publiceerde in 2001 haar Researchcode, richtlijnen die moeten helpen de academische onafhankelijkheid bij wetenschappelijk onderzoek te bewaren. Deze onafhankelijkheid was inzet van een debat op 16 januari. Richard Holton, hoofdredacteur van de Lancet, en Gert Siemons, medisch directeur van Organon, gaven hun visie op de belangenstrijd tussen universiteit en industrie bij wetenschappelijk onderzoek. Holton lardeerde zijn betoog met citaten uit de medische en lekenpers. Hij liet zien dat de farmaceutische industrie op allerlei manieren en in verschillende mate het wetenschappelijk onderzoek kan beïnvloeden vanaf de eerste onderzoeksvraag tot en met de uiteindelijke publicatie. Uiteraard is er ook goed en relevant geneesmiddelenonderzoek, maar bij veel onderzoek rijzen er vragen over de kwaliteit en de relevantie. Soms wordt de patiënt daar de dupe van. ‘Patiënten zijn nooit volledig geïnformeerd over de eventuele gevaren van een trial’, was een van zijn uitspraken. Gert Siemons ging in op de vertrouwenscrisis die op dit moment in de gezondheidszorg heerst. Hij illustreerde dit met de afbeelding van een esculaap waarvan de schaduw verworden is tot een dollarteken. Hij pleitte voor minder wantrouwen, meer openheid en duidelijke, transparante afspraken over alle aspecten van onderzoek. Bij de discussie met de zaal werd verder ingegaan op de controle van gegevensverzameling en analyse, altijd aanwezige belangenverstrengeling, patiënteninbreng in onderzoeksvragen en op de invloed van de sponsors op (het uitstellen van) de publicatie van onderzoeksresultaten. ‘AMC stelt de regels vast voor het publiceren van resultaten, niet de industrie, want onze eerste verantwoordelijkheid is de patiënt en niet het patent.’ Maar of dat wereldwijd zo is? (TB)