Onmisbare update over astma/COPD

Doelgroep Huisartsen, huisartsen in opleiding, praktijkondersteuners, beleidsmakers (patiëntenverenigingen, beroepsverenigingen andere zorgverleners, overheid, ziektekostenverzekeraars). Inhoud De lezer wordt via de beproefde methode van de serie Practicum huisartsgeneeskunde bijgepraat over diagnostiek, behandeling en ketenzorg voor astma en COPD. Aan de hand van casussen bespreekt de auteur het beleid systematisch, conform de NHG-standaarden, landelijke transmurale afspraken en consensus ketenzorg COPD. De belangrijkste punten in dit boek zijn: anamnese is leidend, aanvullend onderzoek is echt aanvullend, dubbeldiagnose astma en COPD komt vaker voor dan gedacht, beoordeling van de ziektelast met vragenlijsten is onontbeerlijk, ketenzorg staat nog in de kinderschoenen. Astma bij kinderen De auteur beschrijft de gang van een piepende peuter tot een tobbende puber die wegens benauwdheid met een voetbalwedstrijd moet stoppen. Hij beschrijft de diagnostiek en behandeling in de diverse leeftijdsfasen, met als belangrijke aspecten allergiestatus, het verschil tussen luchtwegverwijders en ontstekingsremmers, therapietrouw, invloed op het dagelijks leven en de verschillen in benadering van ouders en het kind zelf. Astma bij volwassenen Hier komen dezelfde aspecten als bij kinderen aan de orde. Daarnaast gaat de auteur in op de belangrijke rol van de praktijkondersteuner. COPD De auteur besteedt aandacht aan de dissimulerende roker, tot aan de terminale fase met zuurstof thuis aan toe. De uitleg over het begrip hyperinflatie laat zien waarom een klein ventilerend volume in een emfysemateuze thorax veel COPD-patiënten zo beperkt in hun dagelijkse bezigheden. Verder bespreekt hij het belang van de ziektelast en wat daaraan te doen is met reactivering. Ook de samenwerking met de longarts komt uitgebreid aan bod. Er is een aparte casus over de dubbeldiagnose astma en COPD waarin de auteur de lezer langs alle nuances van dit vraagstuk leidt. De conclusie luidt: misschien is de ‘Dutch hypothesis’ wel te snel in de ban gedaan. Het slothoofdstuk over de ketenzorg bespreekt de ideale situatie. Duidelijk wordt hoe belangrijk naadloze overgangen in de zorgketen voor patiënten zijn en hoeveel werk er nog aan de winkel is. Oordeel In stijl en inhoud toont de auteur zich de huisarts, docent en inhoudsdeskundige. Hij is beknopt en volledig, biedt toelichting in overzichtelijke stappen en geeft de juiste selectie van punten extra aandacht. Ik heb slechts enkele detailopmerkingen: kinderen met astma mogen van mij zeker ook naar de praktijkondersteuner, laat de aandacht voor astma niet verslappen door de focus op ketenzorg en financiering COPD, de ideaaltypische beschrijving van ketenzorg miskent iets te veel de soms barre werkelijkheid van onderhandeling met partijen hierover. Desondanks is dit boek een onmisbare update over de zorg voor patiënten met astma en/of COPD. Wouter van Hensbergen