Wetenschappers schrijven onbedaarlijk saai - er kan zelden een lachje af, een aardige anekdote of een mooie metafoor is ver te zoeken. En dat is maar goed ook, betogen Maryam Ronagh en Lawrence Souder van de Drexel-universiteit in Philadelphia.1 Sterker nog, zij vinden dat geestigheden strijdig zijn met wetenschap, en dat een van de meest fameuze fopartikelen van de laatste jaren, over het effect van bidden, moet worden teruggetrokken. Ze menen het, voorzover ik kan zien, serieus.
Dat artikel, geschreven door de Israëlische internist Leonard Leibovici, verscheen eind 2001 in het Britse artsenblad BMJ.2 Wij kenners zijn nu meteen op onze hoede, want wij weten dat het kerstnummer van de BMJ al dertig jaar gevuld wordt met lichtvoetig materiaal. Maar wat, zo vragen Ronagh en Souder zich af, als je dat niet weet, en het artikel serieus neemt omdat het in een serieus blad heeft gestaan?
Leibovici’s onderzoek was simpel. Hij verdeelde 3393 patiënten die tussen 1990 en 1996 met bloedvergiftiging in zijn ziekenhuis hadden gelegen, in juli 2000 in twee groepen. De voornamen van de ene groep werden aan een persoon gegeven die een kort gebed voor hun welzijn zei, met de andere groep gebeurde niets. Primaire uitkomstmaten waren sterfte, ziekenhuisduur en aantal koortsdagen. De sterfte in de interventiegroep was 28%, in de controlegroep 30%: geen significant verschil. Het gebed scheelde echter wel in opnameduur (p < 0,01) en koortsdagen (p < 0,04). ‘De interventie is kosteneffectief, heeft waarschijnlijk geen bijwerkingen en kan worden overwogen voor de klinische praktijk.’
Dat het humoristisch bedoeld was, is zeker: daarover was Leibovici zelf duidelijk. Of het humor om te lachen was, mag ieder zelf bedenken, Ronagh en Souder zijn vooral geïnteresseerd in de verdere lotgevallen van dit artikel: hoe vaak en in welke zin is het geciteerd?
Op de website van de BMJ kwamen direct felle reacties. De ene briefschrijver vroeg zich af waarom Leibovici niet het geloof van de patiënten meldde, de ander wees op gebrekkige theoretische onderbouwing. Ook de statistiek deugde volgens sommigen niet. Weer anderen dachten dat het verzonnen was, of probeerden zelf ook geestig te wezen.
Literatuur
- 1.Ronagh M, Souder L. The ethics of ironic science in its search for spoof. Sci Eng Ethics. 2014 Dec 16.
- 2.↲Leibovici L. Effects of remote, retroactive intercessory prayer on outcomes in patients with bloodstream infection: randomised controlled trial. BMJ 2001;323:1450-1.
- 3.↲Roberts L, Ahmed I, Hall S, Davison A. Intercessory prayer for the alleviation of ill health. Cochrane Database Syst Rev 2009;2:CD000368.
- 4.↲Altaffer LF 3rd. Penis captivus and the mischievous Sir William Osler. South Med J 1983;76:637-41.
- 5.↲Heinrich H, Goetze O, Menne D, Iten PX, Fruehauf H, Vavricka SR, Schwizer W, Fried M, Fox M. Effect on gastric function and symptoms of drinking wine, black tea, or schnapps with a Swiss cheese fondue: randomised controlled crossover trial. BMJ 2010;14;341:c6731.
- 6.↲Messerli FH. Chocolate consumption, cognitive function, and Nobel laureates. N Engl J Med 2012;18;367:1562-4.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
