Positieve effecten van zoutvermindering op de bloeddruk

Achtergrond Veel onderzoeken hebben laten zien dat een vermindering van de zoutinname leidt tot een verlaging van de bloeddruk bij patiënten met hypertensie. Echter, uit twee meta-analyses uit 1996 en 1998 over het effect van zoutvermindering bij mensen met een normale bloeddruk bleek dat dit niet of vrijwel niet bestaat. Bij bestudering van deze meta-analyses blijkt echter dat het bij veel van het gebruikte materiaal om onderzoeken gaat met een korte interventieduur (bijvoorbeeld 5 dagen). Daarnaast zijn er onderzoeken geïncludeerd waarbij de interventie bestond uit het abrupt stoppen van zoutinname. Dit zou juist kunnen leiden tot een verhoging van de bloeddruk door een verhoging van sympathische activiteit en van het plasmarenine- en angiotensine-II-gehalte. Doel Het beoordelen van het effect van langdurige matige zoutvermindering op de bloeddruk bij mensen met een normale en een verhoogde bloeddruk. Daarnaast werd beoordeeld of de mate van bloeddrukdaling afhankelijk is van de hoeveelheid zoutvermindering en werd het effect bestudeerd van een langdurige zoutvermindering op de plasmarenineactiviteit, aldosteron, noradrenaline en het vetspectrum. Methode en zoekstrategie Voor deze review kwamen alle gerandomiseerde onderzoeken in aanmerking waarbij een matige zoutbeperking (gedefinieerd als een minimale nettovermindering van 40 mmol natrium in 24-uurs urine, overeenkomend met 2,4 gram zout per dag) werd vergeleken met een normale zoutinname. De interventieduur van deze onderzoeken moest minimaal 4 weken zijn. Onderzoeken naar andere bloeddrukverlagende interventies zijn geëxcludeerd. Dat geldt ook voor onderzoeken waarbij de zoutinname drastisch werd verminderd en onderzoeken waarbij het om kinderen en zwangeren ging. Resultaten Van de 1462 titels die met de zoekstrategie werden gevonden voldeden er uiteindelijk 28 aan de inclusiecriteria. In totaal ging het daarbij om 2954 patiënten. In de 17 onderzoeken waarbij zoutvermindering onderzocht werd bij 734 patiënten met een verhoogde bloeddruk was de bloeddruk bij normaal zoutgebruik 150/93 mmHg. In de groep patiënten die de zoutinname verminderde, daalde de mediane natriumuitscheiding in 24-uurs urine met 78 mmol (4,6 gram zout). De gemiddelde systolische bloeddruk was bij deze patiënten 4,97 mmHg lager (95%-BI 4,18-5,76) en de diastolische druk 2,74 mmHg lager (95%-BI 2,26-3,22). In de 11 onderzoeken waarbij zoutvermindering onderzocht werd bij 2220 mensen met een normale bloeddruk was de bloeddruk bij normaal zoutgebruik 127/78 mmHg. In de groep patiënten die de zoutinname verminderde, daalde de mediane natriumuitscheiding in 24-uurs urine met 74 mmol (4,4 gram zout). De gemiddelde systolische bloeddruk was bij deze mensen 2,03 mmHg lager (95%-BI 1,50-2,56) en de diastolische druk 0,99 mmHg lager (95%-BI 0,57-1,40). Er werd in beide onderzoeksgroepen een significante correlatie gevonden tussen de hoeveelheid zoutvermindering en de hoogte van de bloeddrukdaling. Discussie en conclusie Deze review laat duidelijk zien dat zoutvermindering leidt tot significant lagere bloeddrukwaarden zowel bij patiënten met een verhoogde bloeddruk als bij mensen met een normale bloeddruk. Wanneer dit vertaald wordt naar het percentage verminderde cardiovasculaire sterfgevallen, dan wordt dit geschat op minimaal 9-14% bij patiënten met een verhoogde bloeddruk en 4-6% bij mensen met een normale bloeddruk.