Psychische stoornis als voorbode van lichamelijke ziekten

De onderzoekers volgden tussen 2000 en 2016 ruim 5,9 miljoen Denen (83,9 miljoen persoonsjaren) op de aanwezigheid van psychische stoornissen (10 groepen) en lichamelijke ziekten (9 categorieën, 31 specifieke ziekten). De gegevens werden verzameld via de Deense nationale registers. Bij 11,8% van de ruim 5,9 miljoen Denen was een psychische stoornis gediagnosticeerd.

De onderzoekers berekenden met de Cox-regressieanalyse hazardratio’s (HR) voor paren van psychische stoornissen en daaropvolgend gediagnosticeerde lichamelijke ziekten. Absolute risico’s werden geschat met competing-risks survival analyses. In 76 van de 90 onderzochte paren werd een verhoogd risico gevonden en in 5 van de 90 een verlaagd risico. Dit was na correctie voor geslacht, leeftijd, kalendertijd en eerdere psychische stoornissen. Mensen met een gediagnosticeerde psychische stoornis hadden 37% meer kans (mediane HR 1,37; gemiddelde HR 1,44; range 0,82 tot 3,62) op een lichamelijk ziekte in de daaropvolgende periode dan mensen zonder een psychische stoornis. De laagste HR was 0,82 voor mensen met een organische psychische stoornis en oncologische aandoeningen (95%-BI 0,80 tot 0,84), en de hoogste HR was 3,62 voor eetstoornissen en urogenitale aandoeningen (95%-BI 3,11 tot 4,22). Een van de hoogste cumulatieve incidenties om binnen 15 jaar na de diagnose van een psychische stoornis een lichamelijke ziekte te krijgen was voor stemmingsstoornissen en circulatoire aandoeningen; voor personen met een stemmingsstoornis was deze 40,9% (95%-BI, 40,5 tot 41,3); voor personen zonder een stemmingsstoornis 32,6% (95%-BI 32,4 tot 32,8). Een belangrijke beperking van het onderzoek is dat in de Deense nationale registers geen door huisartsen gestelde diagnoses worden gerapporteerd en dat het onderzoek zich beperkt tot 31 lichamelijke ziekten. Dit kan tot onderrapportage van zowel psychische stoornissen als lichamelijke ziekten hebben geleid.

De huidige NHG-Standaarden Angst en Depressie maken nog geen melding van associaties met lichamelijke ziekten. Het is goed als huisartsen zich bewust zijn dat een verhoogd risico op toekomstige lichamelijke ziekten bij patiënten met een psychische stoornis als angst en depressie geregeld voorkomt.