Roken schaadt ook gezondheid MS-patiënten

Naast ernstige negatieve gevolgen als longziekten, kanker en hart- en vaatziekte heeft roken een ongunstig effect op de progressie van multipele sclerose naar een chronisch progressief stadium. Het moment dat de ziekte naar een chronisch invaliderend stadium overgaat, kan door te stoppen met roken met meerdere jaren vertraagd worden.

MS begint als een aandoening van het centraal zenuwstelsel met een intermitterend beloop. Bij de meeste patiënten is na ongeveer twintig jaar een chronisch progressief stadium (SPMS) bereikt. Een verband tussen het roken van sigaretten en het ontstaan en de progressie van MS naar SPMS is in verschillende onderzoeken aangetoond. Om na te gaan wat het effect is van het stoppen met roken op de progressie van MS na SPMS werden de medische dossiers geanalyseerd van 728 patiënten met MS die bij het stellen van de diagnose rookten.

Van deze patiënten stopte 16% na het stellen van de diagnose, 46% ging door met roken en 38% ging minder roken. De stoppers hadden elk jaar dat ze gestopt waren bijna 5% minder kans dan rokers om over te gaan naar het progressieve stadium. De mediane leeftijd waarop de eerste symptomen van MS ontstonden was 35 jaar. Van degene die stopten met roken werd conversie naar het progressieve stadium bereikt op gemiddeld 56-jarige leeftijd, bij degene die doorgingen met roken was dat op 48-jarige leeftijd.

Ondanks het feit dat het hier om een retrospectief onderzoek gaat en niet om een interventie, zijn deze gegevens waarschijnlijk voldoende betrouwbaar om MS-patiënten bij het stellen van de diagnose te adviseren het roken te staken. In het licht van deze bevindingen lijkt een RCT met een looptijd van tien jaar ethisch niet verantwoord. Zeker wanneer daarnaast in overweging wordt genomen dat de gangbare behandelingen om de progressie van MS te vertragen, meerdere tienduizenden euro’s per jaar kosten en de effectiviteit op langere termijn van deze zogenaamde disease-modifying drugs nog niet ondubbelzinnig vaststaat. Huisartsen en neurologen kunnen MS-patiënten er niet genoeg van doordringen dat doorgaan met roken zeer schadelijk is voor het beloop van hun aandoening en dat stoppen de beste optie is.

Ramanujam R, et al. Effect of smoking cessation on multiple sclerosis prognosis. JAMA Neurol 2015;72:1117-23.