Soma en psyche

Dit boek is geschreven om behandelaars in de GGZ te attenderen op het bestaan van somatische ziekten die psychiatrische symptomen of syndromen kunnen veroorzaken. Het is ingedeeld in drie delen. Het eerste deel is een overzicht van psychiatrische symptomen en somatische aandoeningen die deze symptomen kunnen veroorzaken. Bij ‘euforie’ bijvoorbeeld wordt de volgende opsomming gegeven: chorea van Huntington, multipele sclerose, beroerte, hersenbeschadiging. Het tweede deel bespreekt 60 somatische ziekten die gepaard kunnen gaan met psychische symptomen. In dit deel wordt bij ‘chorea van Huntinton’ bijvoorbeeld aangegeven: depressie, psychose, persoonlijkheidsverandering (lusteloosheid, ontremming, dementie). Steeds wordt bij deze aandoeningen voorkomen, ontstaansleeftijd, sekseverdeling, suggesties voor verwijzingen en symptomatologie beknopt besproken. Deel drie geeft van de in deel twee besproken aandoeningen een samenvatting in tabelvorm.

In de klinische praktijk is over het algemeen niet het grootste probleem dat behandelaars niet weten dat somatische aandoeningen psychische klachten kunnen veroorzaken. Clinici hebben wel problemen met het onderscheiden van bijvoorbeeld depressieve klachten die optreden in het kader van een depressieve stoornis of in het kader van een hypothyreoïdie. Zij hebben behoefte aan differentieel diagnostische richtlijnen. Een behandelaar wil weten wanneer hij een patiënt met psychische klachten somatisch moet laten onderzoeken en wat voor onderzoek hij dan moet verrichten. De schrijver gaat hier in het geheel niet op in. In plaats daarvan bespreekt hij allerlei zeldzame somatische ziekten, die vrijwel het hele scala aan psychische symptomen blijken te kunnen veroorzaken. Daarbij komt dat de opsomming van somatische aandoeningen bij de verschillende psychische symptomen in deel 1 volstrekt willekeurig overkomt, evenals de 60 geselecteerde ziektebeelden in deel 2. De schrijver komt de clinicus die bij de oorzaak van psychische klachten aan somatisch lijden denkt niet te hulp. In plaats daarvan vergroot hij met dit boek de bestaande onzekerheid waarmee behandelaars dagelijks geconfronteerd worden. Het boek is goed toegankelijk en vlot geschreven, maar de Amerikaanse inslag is hinderlijk. De lezer wordt regelmatig direct aangesproken door de schrijver, die zich in de ik-persoon sterk op de voorgrond plaatst. De Nederlandse vertaling is ronduit letterlijk en stroef te noemen.